Türkiye’nin sanayileşme tarihinde eşsiz bir yere sahip olan Devrim Arabası, bugün hâlâ Eskişehir’de, TÜLOMSAŞ (Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi AŞ) müzesinde sergileniyor. Zamana meydan okuyan bu araç, sadece bir otomobil değil; bir milletin azmi, özgüveni ve başarma iradesinin somut bir göstergesi.
Devrim Arabası Nedir?
1961 yılında, dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in talimatıyla sadece 130 gün gibi kısa bir sürede tamamen yerli imkânlarla üretilen Devrim Arabası, Türk mühendislerinin sanayide neler başarabileceğini kanıtlayan tarihi bir projeydi. 24 mühendisin gece gündüz demeden çalışmasıyla doğan bu araç, Türkiye’nin ilk yerli otomobili olma unvanını taşıyor.
Devrim’in Hikâyesi
Yapımı tamamlansa da, kaderi dramatik bir şekilde değişti. 29 Ekim 1961 Cumhuriyet Bayramı’nda Ankara’da tanıtımı yapılacak olan Devrim, tören için trenle taşındı. Ancak güvenlik nedeniyle araçların yakıtı boşaltılmıştı. Tören günü, Devrim’e binip hareket eden Cemal Gürsel, birkaç metre sonra aracın durması üzerine tarihe geçen o sözü söyledi:
“Garp kafasıyla otomobil yaptınız, Şark kafasıyla benzin koymayı unuttunuz.”
İşte o günden sonra Devrim seri üretime geçemedi. Ancak bu olay, mühendislerin başarısını gölgeleyemedi. Devrim, hâlâ milli sanayimizin önemli bir simgesi olarak hafızalarda yerini koruyor.
Eskişehir’de Devrim’e Yakından Bakmak
Bugün Devrim’in yaşayan tek örneği, Eskişehir TÜLOMSAŞ bahçesinde cam bir koruma alanı içerisinde ziyaretçilerini bekliyor. Orijinal haliyle korunan araç, mütevazı bir şekilde orada duruyor; ama sessizliğiyle bile koca bir devrin ruhunu anlatıyor.
Devrim’i görmek için Eskişehir’i ziyaret edenler, sadece bir araba değil, Türk milletinin sanayiye meydan okuma ruhunu da yakından hissediyor. Müze içerisinde Devrim’in yapım aşamalarını anlatan görseller, mühendislerin orijinal tasarımları ve çeşitli belgeler de sergileniyor.
Devrim Neden Hâlâ Önemli?
Devrim, bize şunu hatırlatıyor:
- İmkânsız gibi görünen şeyler, kararlılıkla ve bilgiyle mümkündür.
- Başarı her zaman sonuçla değil, cesaretle ölçülür.
- Türk mühendisleri dün olduğu gibi bugün de dünyayla yarışacak güce sahiptir.
Bugün teknolojide, savunma sanayisinde ya da otomotiv sektöründe attığımız her adımda, Devrim’in açtığı yolda ilerliyoruz.
