Hiçbir Şeye Sahip Olamadığınız Bir Dünya Düşünün: Mülksüzler

Anarres ve Urras, Dünya ve onun uydusu Ay üzere iki gezegendir. Anarres'te kendilerine “Odocu” diyen anarşistler, Urras'ta günümüz mevcut nizamının hakim olduğu bir toplum yaşamaktadır.

Urras'ın verimli toprakları, varlıklı canlı çeşitliliği varken, uydusu Anarres'in sıcak, tozlu bir havası; kurak, verimsiz toprakları vardır. Bu kıt kaidelere karşın Anarres toplumu daima birlikte üretime katılır, kaynakları şuurlu formda birlikte tüketir ve paylaşır. Kapitalizmin ve devletçiliğin karar sürdüğü Urras'ta ise bolluğa rağmen tüm kaynaklar bilinçsizce tüketilir.

Beden uzuvlarınız için dahi “benim” diyemiyorsunuz. İsimler bilgisayarlar tarafından verilir, soyadı yoktur. Kimsenin çocuğu yahut ailesi yoktur. Karı-koca bağlantısı yerine cinsel muhtaçlıkları karşılamak için eş olunabilir. Eşi olanlar herkesten farklı olarak iki kişilik odalarda barınabilir. Çocuklar alakaları devam etse de ailesinin yanında yaşamaz. Muhtaçlık olduğunda çalışmak için her yere gönderilebilirsiniz, aşikâr bir yeriniz yoktur. Yemekler yemekhanede yenir. Herkes az sayıda eşya bulundurur zira sahip olmanın her türlüsü ahlaksızlıktır. Sahip olmak birebir vakitte kaybetme riskini de beraberinde getirir.

İşçi- patron, polis ve askerin, maddelerin ve cezaların olmadığı bir sistem vardır. Herkes toplum faydasına birlikte çalışır. Herkes kardeşinizdir, eşiniz de.

Kıssa, Anarresli bir fizikçinin, kuramını geliştirmek için imkanların daha âlâ olduğu Urras'a gitmesiyle başlıyor. Shevek ismindeki kahramanımız sahip olmak yerine paylaşmayı, toplumun uygunluğu için çalışmayı öğrenmiştir. Tıpkı dünyamıza benzeyen sistemdeki Urras'a gittiğinde bir nevi kültür şoku yaşar.

Urras toplumuna ve teknolojisine ahenk sağlamak Shevek'i zorlar. Kendisinden beklenenin, ışınlanma üzere bir teknoloji geliştirmesi için çalışmalarda bulunması olduğunu anlar. Urraslıların bu teknolojiyi, insanlığın aleyhine kullanmasını istemediği için ondan istenen teoriyi vermeyip kaçar.

Urraslıların nezareti altındayken isyancılardan aldığı bildirileri takip eder. Bu toplum kümesi, Shevek'ten, kendilerine önderlik etmesini isterler. Şimdi bir konuşma yapmışken Urras silahlı kuvvetleri müdahale eder. Shevek, Arz (Dünya) elçiliğine sığınır. Daha sonra da Anarres'e döner.

Arz olarak bahsedilen Dünya, kaynaklarını tüketmiş bir gezegen olarak karşımıza çıkar. Hain'de (Ay) kurulan yerleşim de birebir sona gerçek ilerlemektedir.

Anarres, toplumsal cinsiyet eşitliğinin olduğu bir toplumdur. Kurucuları Odo da bir bayandır.

The Dispossessed ismiyle 1974'te yayınlanan kitap 1975'te Hugo ve Nebula mükafatlarını aldı. Tesirini hala sürdüren kitap daha sonra Prometheus Gurur Kürsüsü Mükafatı ve Jupiter Award for Best Novel aldı.