Can dostlara ekonomik mama

Aylin Rana Aydin – Evcil hayvan mamalarının fiyatları hızla artıyor. İthal mamalarda artan fiyatlarla birlikte yerli mamalara ilgi yükseliyor. Mayıs 2021’den bu yana kedi-köpek mamalarında yüzde 300’e varan fiyat artışları yaşanıyor. İthal markalarda kur kaynaklı, yerli ürünlerde ise hammadde kaynaklı fiyat artışı olduğu ifade ediliyor. Yerli mama ve ekonomik mama pazarında büyüme bekleniyor. Hayvan sahipleri ve üreticiler mamalardaki yüzde 18 KDV’nin düşürülmesini talep ediyor.

Tropikal Pet CEO’su İzzet Saban, mama fiyatlarının artmasının tahıl fiyatlarındaki artışla bağlantılı olduğunu belirterek, “Soyada da ciddi artış var. Tavuk unu ve tavuk yağındaki yükselişler de maliyeti artırıyor. Ekonomik mamaya kayış devam ediyor. Hem kurların artışı hem de enflasyon, fiyatları etkiliyor. Mama fiyatlarında yüzde 300’e varan artış var” dedi.

109 milyar dolar

Artan fiyatlardan ötürü evcil hayvanlarına evde pişen yemeklerden verenlerin de olduğunu dile getiren Saban, “İnsan metabolizmasıyla evcil hayvanların metabolizması çok farklı. Kendimize pişirdiğimiz yemekteki içerikler hayvanlar için uygun olmayabilir. Hatta hayvanlara kalıcı zarar da verebilir” dedi. Saban, şöyle konuştu:

“Dünya pazarının büyüklüğü 109 milyar dolara çıktı. Bunun yaklaşık 27 milyar doları Amerika’dan. Amerika pazarı son yıllarda yüzde 2-3 büyümesine rağmen son iki yılda yüzde 4.5 gibi arka arkaya rekor büyüme gerçekleştirdi. Mama pazarı büyümeye devam ediyor. Organik ve tahılsız mamalarda ciddi büyüme var. Türkiye’de tüketilen kedi-köpek mamasının yıllık 130-150 bin ton civarında olduğu tahmin ediliyor. Büyüklüğü de yaklaşık 130 milyon euro civarında.”

‘Mama lüks değil’

Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, evcil hayvan mamalarında KDV’nin hâlâ yüzde 18 olduğunu hatırlatarak, “Bunun yüzde 1’e düşürülmesinde kamu yararı var. Milyonlarca hayvansever zor durumda. Mama fiyatları çok yüksek. Hayvanların bakılması ve sağlıklı şekilde yaşamlarını sürdürmesi için KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesi gerekiyor” dedi. Hazır mama almakta zorlananların hayvanları evdeki gıdalarla beslemeye çalıştıklarını söyleyen Deniz, şöyle konuştu:

“Bu da hayvanın sağlığı açısından risk oluşturuyor. Evcil hayvanlar da hazır mama dışında gıda yiyince hastalanıyor. Böylece ayrı bir gider daha oluşuyor. Ayrıca tüketicilerden sahte mamalara yönelik de çok şikayet alıyoruz. Özellikle online satışlarda merdiven altı üretilmiş mamaları gönderiyorlar. Fırsatçılık yapılıyor.”

Sahte mama

Online şikayet platformlarında da sahte mamalarla ilgili şikayetler yer alıyor. Özellikle online satış platformlarından satın aldıkları bazı mamaların sahte ya da yanlış tarihli olduğunu ve evcil hayvanlarının rahatsızlandığını belirten tüketiciler, ürün farklılıkları, paket farklılıkları ya da paketlerde son kullanma tarihinin yer almaması gibi şikayetlerde bulunuyor.

Yüzde 300 artış var

15 kg’lık yerli evcil hayvan mamaları 300, ithal mamaların fiyatları ise 1000 liradan başlıyor. 15 kg’lık bir paket üç ay yetiyor. Online sitelerde 15 kg’lık kedi maması Mayıs 2021’de 139.50 liradan satılırken, Ağustos 2022’de 519.99 lira oldu. Başka bir markanın 15 kg’lık maması 2021 Haziran’da 183 lirayken, Ağustos 2022’de ise 529.99 liraya çıktı. Lüks bir markanın 15 kg’lık kedi maması Aralık 2021’de 764.90 lira iken, Ağustos 2022’de 1433.55 lira oldu.

Mamalar güvenilir mi?

Evcil hayvan sahibi bir vatandaş, “Mamaların güvenilirliğini fiyatından anlayamıyoruz. Çok fazla sahte mama var. Geçenlerde bir online platformdan aldığım mamalar beyaz bir pakette üzerine marka etiketi yapıştırılmış şekilde geldi. Daha önceden aldıklarım böyle değildi, tabii güvenemediğim için iade ettim” ifadelerini kullandı.

Onları unutmayın

Havaların soğumaya başladığı şu günlerde sokak hayvanları için de zor günler başlıyor. Sokak hayvanları için kapınızın önüne bir kap su ve mama bırakmayı unutmayın.