İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi ve TÜDAV Lideri Prof. Dr. Bayram Öztürk, Akdeniz ve Ege’den sonra Marmara Denizi’nde pinaların ölmeye başladığını söyledi.
Prof.Dr. Öztürk, DHA muhabirine şöyle dedi:“Pinalar, bütün Akdeniz’de ölüyor. İspanya, Fransa, İtalya, Yunanistan’ın akabinde Türkiye’de de pinalar ölmeye başladı. Akdeniz, Ege ve son olarak Marmara’da bunu tespit ettik. Marmara’da Erdek’te yaptığımız dalışlarda 100’ün üzerinde pina saymıştık, 8 tane kalmıştı. Münasebetiyle yüzde 90’lık bir toplu mevt görüyoruz.ü Gökçeada’da da durum tıpkı. Bu yaz orada yaptığımız araştırma ve dalışlarda yüzde 80 oranında pina mevti gördük. Pinaların mevt nedeni; bir çeşit parazit; Pina paraziti. Lakin, kirlenme de bunda etken. Marmara Denizi. Egeü başta olmak üzere vefatlar giderek artıyor.”
İZLEME PROJESİ GEREK Prof.Dr. Öztürk, pina vefatları ile ilgili kesinlikle izleme projesi hazırlanması gerektiğini, bunun üzerinde çalıştıklarını anlattı. TÜDAV Lideri Prof.Dr. Bayram Öztürk, pinaların endemik canlılar olduğunu söz ederek şöyle devam etti:“Endemik canlılar; yalnızca muhakkak bölgede yaşayan/yetişen, dünyanın öteki yerinde yaşama/yetişme ihtimali olmayan, yöreye mahsus tiplerdir. Pinalar da, Akdeniz, Ege ve Marmara’ya has canlılardır, bu nedenle endemik müdafaa altında tiplerdir. Üçüncüsü; pina içinde ve dışınca onlarca canlı yaşıyor. Yani birçok çeşide mesken sahipliği yapıyor. Habitat niteliği taşıyor. Bunun ötesinde pinalar eko sistemde değerli. Zira suda süzme, filtrasyon misyonu görüyorlar. 40 seneye kadar yaşayabiliyor ve 80 santim kadar olabiliyorlar. Dolayısıya korunması gereken tıp bunlar. Bunun için uğraş sarf etmemiz gerekiyor. Bunların izlenmesi lazım. Mesela Marmara’da pinalar nerede ölüyor nerelerde ölmüyor. Ölmeyen yer var mı? Ege Denizi’nde, Akdeniz’de nerelerde ölüyor, hangi derinliklerde ölmüyor. Bütün bunların izlenmesi lazım. İzleme, ölçüm, araştırma yapmadan yorum yapmak yalnızca spekülasyondur ve bu bilimin işi değildir.”
VEFATLAR HIZLANDIAvrupa Birliği’nin (AB) korunan cinsler listesinde yer alan, Latince ismi ‘Pinna nobilis’ olan, uzun hayat müddetine sahip olan ve üreme çağına ulaşması yıllar alan bu yumuşakça çeşidinde, son 4 yılda büyük artış kaydedildi. Prof.Dr. Bayram Öztürk ile birlikte Erdek Plajı bölgesinde dalış yapanü Erdek Dalış Kulübü eğitmeni Osman Benli de pina ölümlerinin Çanakkale Boğazı’ndan sonra Erdek'te görüldüğünü tabir ederken, “100 metrekarelik dalış bölgemizde 1 Kasım’da 135 pina saydık. 1 ay sonra yalnızca 10’unun kaldığını belirledik. Burada toplu pina vefatları var” dedi.
“BAŞIMIZ SAĞ OLSUN” Muğla’nın Bodrum İlçesi’nde dalış merkezi işletmecisi ve eğitmeni Kenan Doğan daü son 3 yılda pinaları göremediklerini, bunun Akdeniz’de yaygınlaşan bir virüs yahut bakteriden kaynaklandığını duyduklarını anlatırken şöyle dedi:“Daha evvel 10-30 metre derinliklerde sık karşılaştığımız su altına renk katan ayrıyeten su altında deniz suyunu süzerek denizin paklığına kıymetli katkı sağlayan pinalar artık yok. Deniz çayırları ortasında boş pina kabuklarına rastlıyoruz. Bunlar da denizin getirdiği tahribatla yok olmak üzereler. Artık canlı değiller. İnşallah ilerleyen tarihlerde onları tekrar görmeyi umut ediyoruz. Başımız sağ olsun; su altına renk katan pinamız artık Bodrum kıyılarında yok. Yalnızca Bodrum kıyıları değil. Aldığımız haberlere nazaran Akdeniz, Ege’nin hiçbir yerinde artık pina yok. Yapabileceğimiz ne var bilemiyorum. Şayet yababileceğimiz bir şey varsa yapmak isteriz.”