Böceklerin Beyni Var mı? Böceklerin Duyguları Var mı?

Böceklerin Beyni Var mı? Böceklerin Duyguları Var mı? Bir çok böceğin hemolimfi potasyumca zengin ve sodyumca fakir olduğu için, bu çevre sinir sisteminin çalışmasına olanak vermez, bu nedenle sinir hücrelerinin etrafının izole olması için kan-beyin bariyerine gereksinim vardır. Glia hücreleri kendileri tarafından oluşturulan, hücreler arası sıvıya kandan sodyumun hareketini düzenleyen iyon pompalarını kullanarak nöronların kontrollü çevresinin devamında etkilidir. Özelleşmiş glia kalkan hücrelerinin dış kısmındaki ilave tabaka perineurum’dur ve en dış tabaka olan neural lamella kısmını salgılar. Bu lamella tüm sinir sisteminin tamamını çevreler ve böceklerde kan-beyin bariyeri olarak işlev üstlenir. Perineural tabaka ve neural lamella sinir kılıfı olarak adlandırılır.

Merkezi sinir sistemi (Central Nervous System): Başın dorsalinde beyin, ventralinde ise subesophageal ganglionlardan, toraks ve abdomende ise ventralde vücut boyunca uzanan her bir segmentte bir çift halinde ya da birleşik ganglionların oluşturduğu sinir kordonundan meydana gelen sinir sistemi

• Vesiseral (Visseral) sinir sistemi (Visceral Nerveous System): Böceklerde içsel fonksiyonların koordinasyonunda rol alan, temelde sindirim sistemi, kalp, ve endokrin sistemleri sinir sistemine bağlayarak, besin alınımı, taşınımı, sindirimi ve atıkların atılımı gibi faaliyetleri koordine eden sinir sistemi

• Stomatogastrik sinir sistemi (Stomatogastric nerveous system): Frontal ganglion, hiposerebral ganglion, ventrikular gangliondan oluşan, spesifik olarak ön barsak ve mide kaslarının sinirsel faaliyetlerini koordine eden, vesiseral sinir sisteminin bir parçası

• Peripheral sinir sistemi (Peripheral Nerveous system): Böcek integümentinde yer alan ve dış dünya ile iletişimi sağlayan, duyu nöronlarının oluşturduğu sinir sistemi Böcek nöronu: Böceklerde embryonal gelişme döneminde ektodermden meydana gelen, temel olarak büyük bir çekirdek, dendrit ve aksonlara sahip olan, elektriksel ve kimyasal yollarla bilgi transferine olanak veren, sinir sistemi meydana getiren sinir hücresi

Böceklerde görülen nöronlar: a)Monopolar, b) Bipolar ve c) Multipolar Unipolar nöron: Omurgalılardaki durumun aksine, böceklerdeki çoğu nöron tipini oluşturan, bununla birlikte tipik olarak motor nöronlarında görülen, somadan 1 aksonun çıktığı tip Bipolar nöron: Genellikle duyu organları ve alıcıları gibi dış reseptörlerdeki duyu nöronlarında görülen, somadan 1 akson ve 1 dendritin çıktığı tip Multipolar nöron: Böceklerde bir nörondan 1 akson ve çok sayıda dendritin çıktığı, genellikle bağlantı ve motor nöronlarında görülen tip Bir nöronun ana bileşenleri çekirdek bulunan ve soma yada perikaryon olarak adlandırılan bir gövde ve bunun uzantıları olan axon ve dendritlerden oluşur.

SİZİN İÇİN: Uğur Böcekleri Neden Kırmızı? Uğur Böcekleri Evrimi Nasıldır?

Böceklerde duygu organları

• Duygu organının ana birimi sensillumdur. Duyu nöronları, soket oluşturan tormojen hücre, kılın şaftını (kök ekseni) oluşturan trichojen hücre ve ayrıca thecogen hücre ise sensillumun kılıf komponentini üretir; bu kılıf aksonu bir diğerinden izole eder; sinir hücresine iyon ve besin temin eder.

• Sensillumdaki duyu alıcı nöron bipolardır, dendritleri duyu organının kütikülar kısmına uzanırken, aksonu merkezi sinir sistemine uzanır.

Böceklerin Duyguları Olabilir mi?

Bir Araştırma, Dün Öldürdüğünüz Böceğin de Bilinçli ve Benmerkezci Olabileceğini Gösteriyor!

Dünya üzerinde oldukça az hayvanın, onları diğer hayvanlardan ayıracak seviyede bir bilinci olduğu üzerinde kolaylıkla uzlaşabiliriz: Örneğin balinalar zekaları ve iletişim yetenekleri ile bilinirken, köpekler de bizim duygu ve ifadelerimizle uyumlu olacak bir şekilde evrimleşmiştir. Bu sebeplerden dolayı bu canlılara diğerlerinden daha yakın hissederiz ve onları öldürmenin yanlış bir şey olduğunu düşünürüz.

Diğer bir taraftan bazı canlıları, dünyamızın ekosistemi için çok önemli rolleri olan canlılar olsalar dahi, bizden çok farklı ve yabancı oldukları için pek umrumuzda olmazlar. Birçok böceğin, özellikle de hiç düşünmeden ezip öldürdüğümüz evimizi istila eden sineklerin de kaderi budur.

İşte o günlerin geride kalması gerekebilir; çünkü araştırmacıların bulduğu delillere göre böcekler, bilinçli ve de benmerkezciler! Yani evet, geçen hafta öldürdüğünüz o sineklerin de duyguları vardı. En azından bir bakıma… 

Avustralya’nın Macquarie Üniversitesi’ndeki araştırma ekibine göre, sinek ve pireler, bilincin en temel formlarından biri olan “öznel deneyimler” yaşayabiliyorlar. Araştırmacı Colin Klein, Discovery News’e şu sözlerle açıklıyor:

Bizler, acıktığımız zaman sadece yemeğe doğru yönelmeyiz; açlığımızın kendiyle özdeşleşmiş bir hisse de sahibizdir. Eğer bir canlının zihni, bir şey olduğunda, o şey “olmuş” gibi hissediyorsa, o organizmanın deneyimi “öznel”dir.

Böceklerde bu deneyimin var olduğu sonucuna varmak için araştırmacılar, sinek beyinlerine ait, korteks kıvrımlarının içinde konumlanmış olan orta beyin bölgesinin taramalarını incelediler. Bu görüntüleri kullanarak sinek beynini diğer hayvan beyinleri ile kıyasladılar ve sinek beyinleri ile insan beyinlerinin yapısının benzer olduğunu, onların da dünyayı bizim gibi biçimlendirdiklerini keşfettiler. Klein, Discovery News’e yaptığı açıklamasında şöyle devam ediyor:

İnsanlarda ve diğer omurgalılarda orta beynin temel, öznel deneyimlerden sorumlu olduğuna dair sağlam bulgular var. Korteks, neyin farkında olduğumuzla ilgili çoğu şeyi belirlese de, en başından bir şeyin “farkında olabilmemizi” sağlayan orta beyindir. Bunu kabaca anlatacak olursak; orta beyin, tekil bir bakış açısından dünyayı bütünleşmiş tek bir resim olarak biçimlendirerek sağlar.

Klein ve ekibi, dünyayı bu şekilde biçimlendirdiklerinden ötürü sineklerin, aynı zamanda benmerkezci de olduklarını söylüyorlar; çünkü sinekler, hayatta kalmak için seçimlerine bağlı olarak bazı şeylerle ilgilenirken, diğer şeylerle ilgilenmiyorlar.

Araştırmacılar şimdi de bilincin bütün canlılardaki evrimsel oluşumunu anlamaya çalışmak istiyorlar. Şu anki bulgulara göre organizmalar, ihtiyaçlarına öncelik vermeye başladıklarında ve dünya üzerinde serbestçe gezinme yeteneğini kazandıklarında bilinçlendiler.

Bunu anlamanın en iyi yolu, denizanası gibi bilince sahip olmadığı gözüken canlılar üzerine düşünmektir. Denizanaları okyanuslarda serbestçe dolaşmazlar, onun yerine karaya vurmama umuduyla, dalgalara kendilerini bırakırlar. Eğer hareket kabiliyeti kazanırlarsa ihtiyaçlarını gidermek için eninde sonunda hangi tarafa gidecekleri hakkında bir karar vermeleri gerekecek. İşte bilinç, buradan hareketle evrimleşebilir.

Daha öğrenecek çok şey var; fakat ekibin bulguları hepimizin ortak hisler paylaştığı yaratıklar olan böceklerin nasıl temel bir bilinç formu kazandıklarına ışık tutarak işleri kolaylaştırıyor. 

Böceklerin Beyni Var mı, Böceklerin Duyguları Var mı, böceklerin beyin yapısı nasıldır, böceklerin sinir sistemleri nasıldır, böcekler nerede yaşar, böcek çeşitleri nelerdir, böceklerin ömrü ne kadardır, zehirli böcekler öldürür mü, böcekler denizde yaşayabilir mi, böceklerin fiziksel yapısı, böceklerin anatomik yapısı, faydalı böcekler, böceklerin duyguları nasıl olur