Hayatımızın her alanına girmiş olan akıllı cihazların çoğu pille çalışıyor. Akıllı telefonlar, akıllı hoparlörler ve giyilebilir cihazlar gibi birçok alet, bozulduğu ya da eskiyip ömrünü tamamladığı için kendini çöpte bulabiliyor. Sayıları milyonlarla ifade edilen bu cihazlar, uygun koşullar altında geri dönüşüm işlemine tabi tutulmadıkları zaman ise çevre için zararlı hale gelmeye başlıyor.

Bilim insanları, söz konusu potansiyel sorun için bir süredir bazı alternatifler geliştirmek üzere mesai harcamakta. Bu alternatiflerden biri de akıllı cihazların ihtiyaç duyduğu enerjiyi çevremizdeki ışık kaynakları vasıtasıyla karşılamasını sağlamak ekseninde şekilleniyor.

Güneş panellerinin güneş ışığını toplayıp elektrik enerjisine çevirmesi prensibiyle akıllı cihazlara benzer bir yolla enerji sağlama yöntemi üzerinde çalışan araştırmacılar bu konuda bir gelişme kaydetmiş gibi görünüyor. Evlerimizdeki ışık kaynaklarının kullanıldığı senaryoda, bilim insanlarının imdadına “perovskit’ten esinlenilmiş malzemeler” koşacakmış gibi duruyor.

Perovskitler verimli ancak toksik

Bilindiği üzere dış ortamda kullanılan güneş panellerindeki teknolojinin iç ortamda kullanılması pek mümkün değil. Bunun sebebi ise iç ortam ışık kaynaklarının güneş ışığından farklı özelliklere sahip olmasında yatıyor. Dolayısıyla iç mekânda kullanılan kaynaklardan enerji üretecek yeterli ışık toplanamıyor. İç mekânda kullanıma uygun fotovoltaik (güneş pili) çözümleri olsa da bunlar verimlilik açısından pek kullanışlı değil.

Yeni nesil güneş panelleri için geliştirilen perovskitler, ucuz olmaları ve silikon bazlı panellerle benzer verimlilik oranlarına sahipken içeriklerindeki kurşun, onları toksik hale getiriyor. Perovskitleri daha çevre dostu hale getirmek isteyen araştırmacıların şimdilik buldukları çözüm ise yukarıda da bahsettiğimiz perovskit’ten esinlenilmiş malzemeler. Bizmut ve antimon gibi elementlerin kullanıldığı bu malzemeler, perovskitleri daha çevreci hale getirirken ne yazık ki verimlilik sorunlarına yol açıyor.

Imperial College London, Soochow ve Cambridge Üniversiteleri’nde görev yapan araştırmacılar, perovskit’ten esinlenilmiş malzemeleri incelediklerinde ise ortaya ilginç sonuçlar çıktı. İç mekân ışığı senaryolarında çok daha iyi bir iş çıkardığı tespit edilen bu malzemelerle yapılan testlerde, bunların elektronik devrelerin ihtiyaç duyacağı enerjiyi verimli bir şekilde sağlayabileceği tespit edildi.

Araştırmada görev alan ve Soochow Üniversitesi’nde görev yapan bilim insanlarından Prof. Vincenzo Pecunia bu konuda yaptığı açıklamada “Keşfimiz, akıllı cihazlarımıza sürdürülebilir enerji sağlayacak çevreci ve üretimi kolay malzemeler geliştirmek yönünde yeni kapılar açtı. Bu malzemeler, çevre dostu özelliklerine ilaveten kumaş ya da plastik olarak işlem görme özelliği barındırıyor. Böylece ileriki dönemde, içeriğinde kurşun olmayan perovskit’ten esinlenilmiş malzemeler ile pile ihtiyaç duymayan akıllı cihazlar geliştirmek mümkün olacak.” ifadelerini kullandı.

Bakalım söz konusu teknoloji ne zaman olgunlaşacak.