Daima bir şeylere sahip olmayı hayal etmişsinizdir. Pekala tam zıddını hayal ettiğiniz oldu mu? Hiçbir şeye sahip değilsiniz. Bu türlü bir dünyanı anlatan bir kitapla karşınızdayız. Kıssa, Shevek isimli Anarresli bilim beşerinin Urras'a gitmesiyle başlıyor...

Birbirine büsbütün zıt iki gezegen: Anarres ve Urras.

Anarres ve Urras, Dünya ve onun uydusu Ay üzere iki gezegendir. Anarres'te kendilerine "Odocu" diyen anarşistler, Urras'ta günümüz mevcut nizamının hakim olduğu bir toplum yaşamaktadır.

Kapitalist sistemden kaçan anarşistler yüzyıllar evvel verimsiz topraklarda kendi sistemlerini kurmuşlardır.

Urras'ın verimli toprakları, varlıklı canlı çeşitliliği varken, uydusu Anarres'in sıcak, tozlu bir havası; kurak, verimsiz toprakları vardır. Bu kıt kaidelere karşın Anarres toplumu daima birlikte üretime katılır, kaynakları şuurlu formda birlikte tüketir ve paylaşır. Kapitalizmin ve devletçiliğin karar sürdüğü Urras'ta ise bolluğa rağmen tüm kaynaklar bilinçsizce tüketilir.

Anarres'te hiçbir şeye "sahip olmak" yok.

Beden uzuvlarınız için dahi "benim" diyemiyorsunuz. İsimler bilgisayarlar tarafından verilir, soyadı yoktur. Kimsenin çocuğu yahut ailesi yoktur. Karı-koca bağlantısı yerine cinsel muhtaçlıkları karşılamak için eş olunabilir. Eşi olanlar herkesten farklı olarak iki kişilik odalarda barınabilir. Çocuklar alakaları devam etse de ailesinin yanında yaşamaz. Muhtaçlık olduğunda çalışmak için her yere gönderilebilirsiniz, aşikâr bir yeriniz yoktur. Yemekler yemekhanede yenir. Herkes az sayıda eşya bulundurur zira sahip olmanın her türlüsü ahlaksızlıktır. Sahip olmak birebir vakitte kaybetme riskini de beraberinde getirir.

İşçi- patron, polis ve askerin, maddelerin ve cezaların olmadığı bir sistem vardır. Herkes toplum faydasına birlikte çalışır. Herkes kardeşinizdir, eşiniz de.

Anarresli fizikçimiz Shevek, hudutları aşarak Urras'a masraf.

Kıssa, Anarresli bir fizikçinin, kuramını geliştirmek için imkanların daha âlâ olduğu Urras'a gitmesiyle başlıyor. Shevek ismindeki kahramanımız sahip olmak yerine paylaşmayı, toplumun uygunluğu için çalışmayı öğrenmiştir. Tıpkı dünyamıza benzeyen sistemdeki Urras'a gittiğinde bir nevi kültür şoku yaşar.

Hudut ise kolay bir duvardan fazlası...
Anarşik fikirlerini beşerlerle paylaşmaması için Shevek nezaret altında tutulur.

Urras toplumuna ve teknolojisine ahenk sağlamak Shevek'i zorlar. Kendisinden beklenenin, ışınlanma üzere bir teknoloji geliştirmesi için çalışmalarda bulunması olduğunu anlar. Urraslıların bu teknolojiyi, insanlığın aleyhine kullanmasını istemediği için ondan istenen teoriyi vermeyip kaçar.

Geldiğinden beri işe yaramadığını hisseden ve ahenk sıkıntıları yaşayan kahramanımız fikirlerinden ilham almak isteyen insanlara yardım ederek kendi problemlerini da tahlile kavuşturur.

Urraslıların nezareti altındayken isyancılardan aldığı bildirileri takip eder. Bu toplum kümesi, Shevek'ten, kendilerine önderlik etmesini isterler. Şimdi bir konuşma yapmışken Urras silahlı kuvvetleri müdahale eder. Shevek, Arz (Dünya) elçiliğine sığınır. Daha sonra da Anarres'e döner.

Kitapta dünyamızın geleceğinden de bahsedilir.

Arz olarak bahsedilen Dünya, kaynaklarını tüketmiş bir gezegen olarak karşımıza çıkar. Hain'de (Ay) kurulan yerleşim de birebir sona gerçek ilerlemektedir.

Düşündürecek alıntılarla dolu bir kitap.
" Hayatın ne hoş olduğunu görmenin yolu, vefatın bakış açısından bakmaktan geçiyor."
"Cinsellik pis bir şey olmayınca, günaha girme diye bir şey de olmayınca küfretmek zordur."

Anarres, toplumsal cinsiyet eşitliğinin olduğu bir toplumdur. Kurucuları Odo da bir bayandır.

"Benim kadar ileri gitmek istemeyen hiç kimsenin beni gitmekten alıkoymaya hakkı yoktur."
"Mülksüzler" yazıldıktan 1 sene sonra iki değerli bilim kurgu mükafatına layık görüldü.

The Dispossessed ismiyle 1974'te yayınlanan kitap 1975'te Hugo ve Nebula mükafatlarını aldı. Tesirini hala sürdüren kitap daha sonra Prometheus Gurur Kürsüsü Mükafatı ve Jupiter Award for Best Novel aldı.