Ticaret Bakan Yardımcısı İstek Tuna Turagay, Türkiye iktisadının pandeminin olumsuz tesirlerini yavaş yavaş atlatmaya başladığını belirterek, "Ekim ayında bir evvelki yılın ekim ayına nazaran ihracatımızı yüzde 5,6 artırarak 17,3 milyar dolara çıkardık. Bu aylık bazda ihracat bugüne kadar Cumhuriyet tarihinde gerçekleştirdiğimiz en yüksek ihracattı." dedi.
Turagay, Marmara Üniversitesi öğrencileri tarafından kurulan Marmara Sinerji Kulübü'nün düzenlediği Sinerji Liderlik Doruğu'nda, Türkiye'nin ihracatına ve iktisatta yaşanan gelişmelere ait açıklamalarda bulundu.
Dünyanın ve Türkiye'nin pandemi nedeniyle sıkıntı bir periyottan geçtiğini tabir eden Turagay, mart ayından itibaren fabrikaların ve hudut kapılarının kapandığı günlerin yaşandığını hatırlattı.
Türkiye'nin 2020 yılının birinci çeyreğinde yüzde 4,4 büyüme suratına ulaştığını ve ihracatta değerli muvaffakiyetler kaydettiğini aktaran Turagay, "Pandeminin gelmesiyle bir anda hudut kapıları kapandı. Bir anda martın ikinci yarısından itibaren ihracatımız süratle düşmeye başladı ve panik olmaya başladık. Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) varsayımları alınmaya başlandı. Bu kestirimlere nazaran en düzgün senaryoda bile dünya ticareti yüzde 13 daralacak, en makus senaryoda yüzde 33 daralacaktı. Vahim sayılardan bahsediyorduk." diye konuştu.
Ticaret Bakanlığı'nın "temassız ticaret" çalışması başlattığını aktaran Turagay, bütün kesim paydaşlarını toplayarak ihracatı devam ettirmek için çaba gösterdiklerini söyledi.
Temassız ticarete nazaran, Türk sürücülerin tırı gümrük kapısındaki ortak alana bıraktığını, karşı taraftaki sürücülerin tırı devralarak dağıtıma devam ettiğini anlatan Turagay, Irak hudut kapısı olan Habur'da günde bin 500 tırın bu halde karşıya geçtiği düzeylere ulaşıldığını söyledi.
"ZORLU DEVİRLERİ SAHİDEN 7/24 ÇALIŞARAK ATLATTIK"Turagay, Kapıkule Hudut Kapısı'nda da "temassız ticaret" uygulamasına başladıklarını tabir ederek, akabinde limanlarda da bu uygulamanın yapıldığını söyledi.
Türkiye'nin ihracatının yüzde 60'ının deniz yoluyla yapıldığını belirten Turagay, tüm hijyen önlemlerinin alınarak deniz yoluyla ticareti devam ettirdiklerini kaydetti.
Türkiye'nin ihracatının nisan ayında yüzde 30 civarında gerilediğini anlatan Turagay, "Mayıs ve hazirandan itibaren Türkiye de toparlanmaya başladı. Dünya yavaş yavaş birinci tesirlerini atlatıp açılmaya başladı. Açılmaya başlayınca biz de hudut kapılarımızı açmaya başladık. 14 günlük karantina periyodu vardı, onları uyguladık. Sürücüler geliyordu konutta 14 gün geçirmek zorunda kalıyorlardı ancak o şiddetli periyotları hakikaten 7/24 çalışarak atlattık. Kabus üzereydi, inşallah bir daha yaşamayız. Nitekim uyumadığım günleri biliyorum." diye konuştu.
"KAPASİTE KULLANIM ORANLARI YÜZDE 75'LERİ BULDU"Türkiye iktisadının haziran ayından itibaren yavaş yavaş toparlanmaya başladığını anımsatan Turagay, şöyle konuştu:
"İhracatımız 3'üncü çeyrekte 2'nci çeyreğe nazaran yüzde 33,9 arttı. Son 5 ayda ortalama ihracatımızdaki artış suratı geçen yılla mukayese edildiğinde yüzde 2,3'ü buldu. Ekim ayında bir evvelki yılın ekim ayına nazaran ihracatımızı yüzde 5,6 artırarak 17,3 milyar dolara çıkardık. Bu aylık bazda ihracat bugüne kadar Cumhuriyet tarihinde gerçekleştirdiğimiz en yüksek ihracattı.
Bu ortada DTÖ kestirimlerini revize etti. Dünya ticaretinin 2020'de yüzde 9,2 küçüleceğini beklediğini belirtti. Bunların altında bir varsayım vardı; ikinci dalganın yaşanmaması. Artık yaşıyor muyuz? Artık ufak tefek kapanmalar var lakin şunu söyleyeyim, Türkiye'nin ekonomik açıdan kapasite kullanım oranları yüzde 75'leri buldu. PMI Endeksi son 5-6 aydır 50 eşik kıymetin üstünde yüzde 54'leri bulmuş durumda. İmalat Sanayi Üretim Endeksi'ndeki artış yüzde 8'lere ulaşmış duurmda. Bunlar daima olumlu sinyaller. 2'nci çeyrekte natürel ki küçüldük, yüzde 9,9 küçüldük fakat inşallah ay sonunda açıklanacak 3'üncü çeyrek sayısıyla büyümeye tekrar başlayacağız ve yüzde 5'ler, yüzde 6'lar civarında bir büyüme olacağını varsayım ediyoruz, bekliyoruz açıklanan bilgiler ışığında."
"GİDİLECEK ÇOK YOLUMUZ VAR"İstek Tuna Turagay, global tedarik zincirinde Çin'in dışına kaymanın yaşandığını anımsatarak, bu hususta Türkiye'nin öne çıkması için önlemler aldıklarını söyledi.
Türkiye'nin otomotiv bölümünde yüzde 60 düzeyinde kapasite kullanım oranıyla çalıştığını anlatan Turagay, "Gidilecek çok yolumuz var." dedi.
Bakanlık olarak sanal fuarlar ve sanal ticaret heyetlerine öncelik verdiklerini anlatan Turagay, 44 farklı ülkede 22 tane sanal ticaret heyeti düzenlediklerini, 6 tane sanal fuar düzenlediklerini kaydetti.