Ütopya Nedir? Ütopyanın Çeşitleri Nelerdir? – Distopya ve Eutopya

Ütopya Nedir: Ütopya, düşünmeyi, hayal etmeyi, tasarlamayı sevenler ve hep daha iyisini isteyenler için olmazsa olmazdır. Günlük hayatın stresinden kaçanlar da ütopyolar inşa etmeye başlayınca, bu kelimeyi çok sık duyar olduk. Hal böyle olunca “Ütopya nedir?” sorusu büyük bir merak konusu haline geldi. Ütopya nasıl oluşturulur… Hatta “Bu ütopyayı kaça inşa ettirebiliyoruz?” diye soranlar da oldu. Biz de, bu tarz sorunların önüne geçmek için ütopya nedir, ne değildir anlattık.

Ütopya nedir?

Ütopya kavramını anlamak için önce etimolojisine bakmalı, daha sonra ütopya nedir anlatmalıyız. Ütopya kelimesi köken olarak Yunanca “yok/olmayan” anlamındaki ou, “mükemmel olan” anlamındaki eu ve “yer/toprak/ülke” anlamındaki topos sözcüklerinden türemiştir. Ancak Thomas More’un 1516’da yazdığı De Optimo Reipublicae Statu deque Nova Insula Utopia veya kısaca Utopia isimli kitap, kelimenin kullanımını yaygın bir hale getirmiştir. Ütopya, gerçekte olmayan, tasarlanan toplumlara veya düşüncelere denir. Ütopyalar özünde gerçek olması mümkün olmayan toplum yapısı, yaşantısı ve düzenidir. Bu imkansız tasarılar üzerine iki çeşit görüş vardır. İlki iyi ve istenilen şekilde olanıdır, diğeri ise korkunç ve arzu edilenin aksini temsil eden ütopyalardır. Son zamanlarda çok merak edilen ütopya nedir anladığımıza göre, ütopyanın zıttı olan distopya nedir öğrenelim… Ütopya nasıl oluşturulur

Distopya nedir?

Olumsuz ütopyalara distopya denilmektedir.

Eutopya nedir?

Olumlu ütopyalara eutopya denilmektedir.

Bilinen ilk ütopya örneği

Bilinen ilk ütopya örneği, Platon’un devleti ve yasalarıdır. Bu eserde Platon filozoflar, sofistler ve tüccarlardan oluşan üç grubu bir masaya oturtmuş ve onların tartışmalarıyla, birbirini ikna etme, doğruya ulaşma çabalarıyla bir ideal şekillendirmiştir. Platon’un öğrencisi Aristo, bir başka ütopya eseri yazmıştır: Politika. Daha sonraları birçok filozof ütopya eserleri vermiştir. Ütopya, edebiyatın bir türü haline gelmiştir. Ütopyanın Çeşitleri Nelerdir

En çok bilinene distopya eserleri hangileridir?

Suzanne Collins’ın “Açlık Oyunları”, Aldous Huxley’on “Cesur Yeni Dünya”, “Ada” eserleri, George Orwell’ın “1984”, “Hayvan Çiftliği” eserleri çok bilinen distopya eserleridir.

Sözlükte ütopya ne anlama gelmektedir?

1- Gerçekleştirilmesi imkansız tasarı veya düşünce.

2- XVI. yüzyıl ingiliz yazarı thomas more’un, ideal toplumun temellerini anlattığı romanın adından gerçekleştirilmesi olanaksız tasarı ya da düşünce, hayal. bilimsel olmayan.

Ütopya ne demek? (Ekonomi)

(Utopia) İdeal, gerçekleşme olanağı bulunmayan anlamına ge’ir. XVI. asır başlarında ünlü düşünür Thomas Moore, eserinin ismini “ütopya” koymuştu. Moore bu eserinde dinsel hoşgörüye dayanan, yöneticilerin halk tarafından seçildiği, yoksulluğun bulunmadığı hayal ürünü bir toplumu tanıtır. Marks’ tan önceki birçok Sosyalist yazar da ütopik görüşlere yer vermiştir. (Bkz. Ütopik Sosyalizm) Ütopik düşünceler gerçeklerle ilişkisi bulunmayan görüşlerdir. Bununla birlikte, ütopik görüşlerin, insan düşüncesine yeni ufuklar açtığı, fikir alanında gelişmeleri hızlandırdığına da kuşku yoktur.

Ütopya nedir? (Felsefe)

Ütopya Nedir, Nesnel toplumsal koşullardan ve toplumun tabi olduğu yasal düzenliliklerden değil de, soyut adalet, eşitlik ve hümanizma ilkelerinden türetilen ve bu yüzden de gerçekleşmeleri olanaklı olmayan toplumsal ideallerin ve gelecekteki ideal toplum durumlarının tanımı.

Ütopya kavramı More tarafından ortaya atılmış olup, «Ütopya» (hiçbir yerde) sözcüğünden gelir. Geleceğin ideal toplum durumlarına ilişkin açıklamalar, gelişmemiş toplumsal ilişkilerin zemini üzerinde ortaya çıkmıştır. Ütopik sosyalizm ve ütopik komünizm , sosyalist toplumu işte bu anlamda, yani bir ülkü olarak ancak düşüncede kurabiliyordu.

Ütopyacılar, kapitalist üretimin bu denli az gelişmiş olduğu bir zamanda, başka bir şey olamayacakları için ütopyacıydılar. Onlar, yeni bir toplumun öğelerini ancak kafalarında bir araya getirmeye mahkumdular; çünkü bu öğeler, henüz eski toplumun bünyesinde göze çarpacak şekilde ortaya çıkmamıştı. , dönemlerinin tarihine başvuramadıklan için, ancak akla başvurabilin işlerdir. Ütopya Nedir

İşçi sınıfının bilinci’ nin oluşması, ütopyacı lığın yıkılması ve kesin olarak bir kenara konulması demek olmuştur; bu yüzdendir ki, ütopyayı ve ütopyacı düşünceyi yeniden canlandırmayı denemek, veya onu -modem sağ revizyonizmin yeltendiği gibi- bilimsel sosyalizmle bağdaştırmaya kalkışmak, hem teorik yönden tarihe ters düşen uygunsuzluk, zamansız (anakronik) bir çabadır, hem de pratik yönden gericilikle aynı kapıya çıkar.

Ekonomik Ütopyalar

Bu ütopyalar ekonomik temellidir. Ekonomik ütopyalar 19. yüzyıl ın zor ekonomik koşullarına bir çözüm olarak oluşturuldu.

19. yüzyıl başlarındaki sosyal karmaşa ticaretin ve kapitalizmin gelişmesine neden oldu ve bunlara çözüm olarak birçok ütopya oluşturuldu. Bu ütopyalar malların eşit dağıtılması, paranın kaldırılması, insanların sevdikleri ve topluma yararlı işlerde çalışması ve onlara bilim ve sanatla ilgilenebilecek zaman ayırması gibi özelliklerinden dolayı genellikle ‘sosyal ütopyacılar’ hareketi içinde gruplandı. Bu klasik ütopyalardan biri Edward Bellamy’ın Looking Backward adlı ütopyasıdır. Diğer sosyalist ütopya da William Morris’in Bellamy’ın eserindeki bürokrasiye yanıt olarak yazdığı ve eleştirdiği News from Nowhere ( Hiçbir Yerden Haberler)’dir. Ancak sosyalist hareket gelişemeye başladığında ütopyadan ayrıldı; Marx eski sosyalizmin eleştiri konusu oldu ve ütopyacı olarak tanımlandı. Ayrıca Eric Frank Russell’ın eseri The Great Explosion’nun (1963) son bölümü de ekonomik ve sosyal ütopyayla alakalı bilgiler içerir.Bu eserler Yerel Takas Ticari Sistemlerinin ilk vurgulandığı eserlerdir. Ayrıca ütopyalar siyasi görüşün karşıtı olarak görüldü. Örneğin, Robert A. Heinlein The Moon Is a Harsh Mistress adlı eserinde bireysel ve liberal ütopyayı tanımlar. Bu türün kapitalist ütopyaları genellikle devlet baskısı olmadan yapılan özel kuruluşlar ve bireysel girişimler toplum ve bireyler için büyük başarılar ve gelişme sağlayan serbest piyasa ekonomisine dayanıyordu. Diğer bir görüş ise kapitalist ütopyalar, sosyalist ütopyaların başarısızlık planları kadar borsa düşüklüğüyle ilgilenmiyordu. Sosyalizmin ve kapitalizmin harmanlanması bazıları tarafından ekonomik ütopya olarak görülüyordu. Bu küçük toplumların kapitalist ekonomiyle iş yerleri çalıştırmasından bahsediyor..

Politik ve Tarihi Ütopya

Ütopya Nedir, Politik ütopyalar hükümetin mükemmel toplum yaratma çabasının yer aldığı ütopyalardır. Dünya barışının küresel ütopyası genellikle tarihin muhtemel dayanılmaz sonu olarak görülür. Sparta Lycurgus tarafından oluşturulan militaristlik bir ütopyaydı. Özellikle Atinalılar bunu bir distopya olarak gördüler). Sparta, Tebler tarafından Leuctra savaşında yenilgiye uğratılana kadar önemli bir Yunan gücüydü. Ütopya nasıl oluşturulur

Dini Ütopyalar

Bu ütopyalar dini temellidir ve insanlığın başından beri vardır. Üyeleri ütopyayı oluşturan bir dini geleneklere inanmak ve izleme ihtiyacı duyar. Yahudilik ve Hristiyanlıktaki Adem’in Bahçesi ve Cennet hakkındaki farklı görüşleri özellikle geleneksel din anlayışı açısından ütopya olarak değerlendirilebilir. Böyle ütopyalar varlığın sıkıntılardan uzak olduğu saadet ve aydınlanma yeri olan ‘zevk bahçesi’ olarak tanımlanır. Varlığı günahtan, acıdan, yoksulluktan ve ölümden ayrı olarak hayal ederler ve bazen melekler ve huriler olduğunu iddia ederler. Benzer şekilde Hindulardaki Moksha ve Budistlerdeki Nirvana kavramları da bir çeşit ütopya olarak kabul edilebilir. Hinduizm ve Budizm’de ütopya yer değil aklın halidir. Eğer düşüncelerden bağımsız meditasyon yaparlarsa aydınlığa ulaşabileceklerini düşünürler. Bu aydınlanma ütopya kavramıyla alakalı olarak ölüm ve yaşam çemberinden çıkmayı vadeder. Ütopya nasıl oluşturulur

Ancak alışılagelmiş insan tarafından oluşturulmuş ütopyalar din temelli ütopyalar için daha açık bir kanıttır çünkü üyeleri yitirilen erdemleri ve değerleri Yaşam’dan Sonraki Hayatta yeniden kurmaya çalışır.

19. yüzyılda Birleşmiş Devletler ve Avrupa’da İkinci Büyük Uyanıştan sonra bazı radikal dini gruplar ütopik toplumlar yarattılar. İnsan hayatının tüm yönlerini inançlarına göre yönetebilecek toplumlar oluşturmaya çalıştılar. Bu ütopik toplumlar arasında en bilineni 18. yüzyılda İngiltere’de başlayıp kısa bir süre sonra Amerika’ya yayılan Shaker hareketidir. Diğer iyi örnekler ise; Riker’un Holy City(Kutsal Şehir) ve Kaliforniya’daki 15 ütopik koloni, Kanada ve Fin ‘kolkhozes’ ütopik toplumunu da kapsayan diğer 15 sosyalist ve dini topluluklar ve Sovyetler Birliği’dir.

Bilimsel ve Teknolojik Ütopyalar

Bu ütopyalar gelecekte kurgulanmıştır; gelişmiş bilim ve teknolojinin acı ve ölümün yok olması, insan doğasındaki değişiklikler ve insani koşullardaki değişiklikler gibi durumların ütopik yaşam standartlarının oluşmasına yol açacağına inanılır. Bu ütopyacı topluluklar insan hakkındaki her şeyi değiştirmek isterler. Teknoloji insanların uyku yemek ve doğum gibi normal işlevlerini yaşam şekillerini etkiledi ve suni bir anlam kazandı. Bu planlanmış ütopyaların diğer şekilleri insanların teknolojiyle dengeyi bozması ve yaşam koşullarını arttırmasını içerir (örn.:Star Trek-Yıldız Yolculuğu). Ütopyanın durağan mükemmelliğinin yerine liberal transhümanistlerin extropya düşüncesi bireylere ve gönüllü gruplara tercih ettikleri sosyal kurumları oluşturmalarına izin verir. Ütopya nasıl oluşturulur

Garrett Jones, 2004 yılında yayımladığı eseri Ourtopia’da ‘hiçbir yer’ yerine ‘kendi yerimizi’ yapmak için elimizde olan bütün kaynakları iklim değişikliği ve kabileleşmeye karşı kullanmamız gerektiğini tartışır. Buckminster Fuller teknolojik ütopyacılık için teorik bir temel sundu ve bu teknolojik ütopyanın gelişmesini sağlayacak haritalar ve araba tasarımları geliştirdi. Ütopya nasıl oluşturulur

Teknolojik ve liberal sosyalist ütopyanın bir belirgin örneği de İskoç yazar Iain M.’nin Bank Culture adlı eseridir.

Ütopya Nedir, Bu türün ilk çeşitleri kalıtsal teorilerle kuruldu. Doğadaki bazı özelliklerin kalıtsal olduğunu düşünen bazı genetikçiler sadece daha sağlıklı değil daha zeki bir ırk yaratılabileceğini ama beceri ya da aksine sarhoşluk ve suçluluk gibi bazı özelliklerin seçilebileceğini düşündüler. Bu durum iyi genlere sahip olanların çocuk yapmasını öneren, kötü genlere sahip olanlarınsa çocuk yapmalarını engelleyen bir durum haline dönüştü.

Felsefi açıdan ütopya nedir?

Ütopya; aslında olmayan, tasarlanmış ideal toplum. Ütopyalar, bugün gerçekleşmesi imkânsız toplum tasarımlarıdır. Köken olarak Yunanca “yok/olmayan” anlamındaki ou, “mükemmel olan” anlamındaki eu ve “yer/toprak/ülke” anlamındaki topos sözcüklerinden türemiştir.

Ütopik düşünce ne demek?

Ütopik düşünce ne demektir? Yunancadan dilimize giren, “gerçekleştirilmesi imkansız tasarı veya düşünce” anlamına gelen ütopya kelimesinden türetilmiştir. Ütopik kelimesi sıfat olarak kullanılır ve genellikle gerçekleşmesi mümkün olmayan, hayale dayanan, normali yansıtmayan düşünceleri betimlemek için kullanılır.