Son Dakika: Kritik kanun teklifi TBMM’de kabul edildi

Teklif, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine yönelik yaptırım kararlarının uygulanmasına ait metot ve asılları düzenliyor.

YASAK KAPSAMINDA OLAN KİŞİ VE KURULUŞLAR

BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda yer alan kişi yahut kuruluşlara yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen, bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara ya da bunların faydasına, her türlü fon toplanması yahut sağlanması yasak olacak. Bunların Türkiye’de iş iştirakine ya da ayrıca iş alakalarına girmesi; bu kararlarda yasaklanan nükleer, balistik füze programları yahut başka faaliyetlerle ilgili olarak tertiplere yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara ya da bunların faydasına her türlü fon toplanması yahut sağlanması da yasak kapsamında bulunacak.

BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen kişi, kuruluş yahut tertiplerin yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen, bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların Türkiye’de temsilcilik açması, her türlü faaliyette bulunması, faaliyetlerini gerçek yahut hukukî şahıslar aracılığıyla direkt ya da dolaylı olarak yürütmesi, bankalarının Türkiye’de şube yahut temsil ofisi açması ya da iş iştirakine girmesi, bankaları ile iş paydaşlığı kurulması, sermaye iştirakine gidilmesi yahut muhabir banka bağlantısı tesis edilmesi yasak olacak, mevcut olanlar ise sonlandırılacak.

YASAK KAPSAMINDAKİ ESERLER

BMGK tarafından müsaade verilen haller dışında ilgili kararların kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen unsur, gereç ve ekipmanın ithali, ihracı, transiti ve teknolojinin transferi yahut nükleer faaliyetlere ya da nükleer silah atma sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlanması yahut dayanak verilmesi yasak olacak.

BMGK kararlarına karşı ilgililer tarafından Kontrol ve İşbirliği Kuruluna yapılan müracaatlar, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla BMGK’ye iletilecek.

– MAL VARLIĞININ DONDURULMASI VE YASAKLARIN UYGULANMASI

BMGK’nin kararlarına mevzu kişi yahut kuruluşların yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların Türkiye’de bulunan mal varlığının, deniz ulaşım araçlarının dondurulması yahut yasaklama kararları ile bu kararların kaldırılması kararları, Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin uygulanacak.

BMGK’nin kararlarında belirtilen tertiplerin yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların yasaklı süreç ve faaliyetlerde bulunduklarına ait makul sebeplerin varlığı halinde Kontrol ve İşbirliği Kurulunun önerisi üzerine Türkiye’deki mal varlıkları, Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin dondurulacak.

Kararların Resmi Gazete’de yayımlanması ile birlikte kesin listeler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından internet sitelerinde gecikmeksizin yayımlanacak.

Yasaklama kararları ilgisine nazaran yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından derhal yerine getirilecek.

– KONTROL VE İŞBİRLİĞİ KOMİTESİ

 Teklif, uygulamayla ilgili olarak Kontrol ve İşbirliği Komitesi oluşturulmasını öngörüyor.

Kurul Mali Kabahatleri Araştırma Konseyi Lideri başkanlığında Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Ulusal Savunma Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Hazine Kontrolörleri Heyeti, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Konseyinin en az genel müdür yahut lider yardımcısı seviyesinde olmak üzere bildireceği üyelerden oluşacak.

Komitenin sekretarya hizmetleri Mali Kabahatleri Araştırma Heyeti Başkanlığı tarafından yürütülecek.

Görüş ve bilgilerine gerek duyulan kurum ve kuruluşların temsilcileri Kurula çağrılabilecek.

Kurul, gerek görmesi halinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan görüş, bilgi ve evrak talebinde bulunabilecek.

Komite, kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak bilgi ve evrak istediği takdirde talepte bulunulan kişi, kurum ve kuruluşlar, kanunlarda yer alan kararlara dayanarak bilgi ve evrak vermekten kaçınamayacak.

Kurul, kamu kurum ve kuruluşlarına uygulamaya ve alınması gereken önlemlere ait olarak görüş bildirebilecek ve teklifte bulunabilecek.

Kamu kurum ve kuruluşları, yasak süreç ve faaliyetlere ait bilgi, doküman ve bulgular ile değerlendirmelerini Kurula bildirmekle yükümlü olacak.

Kurul, yasak süreç ve faaliyetlerin gerçekleştirildiği konusunda makul sebeplerin varlığına istinaden kişi ve kuruluşlar ile deniz ulaşım araçlarının BMGK listelerine eklenmesine ve bu makul sebeplerin ortadan kalkması halinde listelerden çıkarılmasına ait olarak BMGK’ye gönderilmek üzere Cumhurbaşkanına teklifte bulunabilecek.

Yılda en az iki kere toplanacak Kurul, çalışmalarını zımnilik temellerine uygun olarak yerine getirecek.

– CEZA Kararları

Yasaklara ters hareket edenler, fiil, daha ağır cezayı gerektiren öbür bir hata oluşturmadığı takdirde, 1 yıldan 8 yıla kadar çeşitli cezalara yahut isimli para cezasına çarptırılabilecek.

Mal varlığının dondurulmasıyla ilgili alınan kararın gereğini yerine getirmeyen yahut yerine getirmekte ihmal yahut gecikme gösteren şahıslara, fiil, daha ağır cezayı gerektiren öbür bir cürüm oluşturmadığı takdirde, altı aydan iki yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası verilecek.

Kelam konusu hataların, kamu vazifesinin sağladığı nüfuz berbata kullanılmak suretiyle ya da bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, daha ağır ceza verilebilecek.

Kanunun uygulanmasına ait metot ve asıllar ile Komitenin çalışma yordam ve temelleri Adalet, Dışişleri, Güç ve Alışılmış Kaynaklar, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları tarafından, ortaklaşa hazırlanacak yönetmelikle düzenlenecek. Yönetmelik, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde yürürlüğe konulacak.