Ses Telleri Nedir? Ses Telleri Nasıl Düzelir? Hasarlı Ses Telleri Tedavisi

Ses Telleri Nedir? Ses Telleri Nasıl Düzelir? Hasarlı Ses Telleri Tedavisi Laboratuvarda üretilen yeni bir madde yaşlanmaya ve çeşitli rahatsızlıklara bağlı olarak ortaya çıkan ses tellerindeki hasarları onararak insan sesinin gençleşmesini sağlıyor. Bu maddenin üretiminde bilim insanları ve doktorlar ortak bir çalışma gerçekleştirdi.

Amerikan Kimya Birliği’nin 244. Ulusal toplantısında konuşan Prof. Robert Langer bunun birçok yenilikten sadece biri olduğunu belirtti. Langer dünyanın en büyük laboratuvarlarından birine sahip Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) yaklaşık 100 kişilik bir ekibe liderlik yapıyor ve 800’den fazla patentin de sahibi.

İnsan sesindeki esnekliği yeniden kazandırmak için tasarlanan ilk yapay ses teli maddesi laboratuvar ortamında yapay dokuları üretmek için süregelen bir çalışmanın sonucunda ortaya çıktı. Ses tellerindeki esneklik kaybı ses kayıplarında önemli bir etken ve sadece Amerika’da 18 milyon insanı etkiliyor. Langer, şöyle diyor: 

Yapay ses teli hava basıncındaki değişikliklere bağlı olan titreşimlerde bile insan ses tellerine benzer özellikler taşıyor.

Gırtlakta iki bölümden oluşan ses telleri sesleri oluşturmaya yardımcı solukları üretmek için çok hızlı bir şekilde titreşir, bir araya gelir ya da birbirinden ayrılırlar. Teller kas tabakalarından, bağ dokudan ve bir zardan oluşur. Bağ doku ve zar arasındaki tabaka çok esnektir ve bu esneklik konuşma için kritik bir öneme sahiptir.

Eğer bir kişi sesini aşırı kullanıyorsa, zamanla ses tellerinde yara oluşur. Aynı durum kişi yaşlandığında da gerçekleşir ve ses seviyesindeki azalmanın sebebi budur. Kanser veya boğaza yerleştirilen bir tüp de ses tellerine zarar verebilir. Yara dokusu serttir ve ses kısıklığına neden olur. Araştırmacı Steven Zeitels şöyle diyor:

Ses kayıplarının %90’ı sesteki esnekliğin kaybolmasıyla ortaya çıkıyor. Yıllarca ses problemleri olan hastalarımda hep böyle bir şeyin ihtiyacını hissettim. Bu konuyla ilgili Robert Langer’a gittim çünkü onun hastaların tekrar şarkı söylemesine ve konuşmasına yardımcı olabilecek bir malzeme üretebileceğini biliyordum. Son zamanlarda hiçbir tedavi ses tellerindeki esnekliği tekrar kazandıramıyor.

Yapılacak malzeme çok esnek olmalıydı ve tıpkı insan sesi gibi titreşebilmeliydi. Çok sayıda kişi üzerinde deneme yapıldıktan sonra, Langer’in ekibi başlangıç malzemesi olarak zaten kişisel bakım kremlerinde ve FDA onaylı birçok ilaçta kullanılan polietilen glikol 30 (PEG30) kullanmaya karar verdi ve bu madde temelli polimerler türetti. PEG30 jeli saniyede 200 kez titreşebiliyor ve bu oran bir kadının günlük bir diyalogtaki konuşma oranına denk düşüyor.

Doktorlar jeli hastalarının ses tellerine enjekte ediyor. Hastalar seslerini nasıl kullandıklarına dair açık ve net ifadeler belirtiyorlar. Çalışmanın sonucunda görülüyor ki en sağlıklı ses telleri yüksek oranda çapraz bir şekilde bağlı olanlarda görülüyor. Bunun anlamı PEG molekülleri diğer türlerin aksine daha sıkı bir şekilde birbirlerine bağlıdırlar. Bu özellik malzemeyi daha da sertleştiriyor ama kişinin konuşmasını iyileştirmeye de yardım ediyor.

Hayvanlarda yapılan testler bu maddenin güvenli olduğunu gösteriyor, insan deneyleri ise 2013 yılının ortasında başlayacak. Bu çalışma ile birlikte sigara, yaşlılık ve çeşitli birçok sebepten ötürü ses tellerindeki bozulmalar kısa süre içinde tedavi edilebilecek. Araştırma sonuçlarının klinik uygulama için ne zaman hazır olacağı sorusunu şimdilik cevaplandırmak zor. Sadece ses teli değil diğer birçok organ ve doku üzerinde de çalışmalar devam ediyor.

Ses Kısıklığı

Ses kısıklığı sesin daha nefesli, rahatsız edici, daha gergin şekilde çıkması veya sesin şiddetinde ve perdesinde değişiklik şeklinde ortaya çıkma durumudur. Ses gırtlağımızın içinde yerleşmiş normalde birbirinden ayrı duran fakat konuşma sırasında birbirine temas eden ses tellerinin ürünüdür. Akciğerlerden gelen hava ses tellerinde vibrasyona neden olur ve böylece ses üretilmiş olur. Ses tellerinin üst kısmında yerleşmiş olan dil, damak, diş, dudaklar üretilen sesin şekillenmesini sağlarlar.

Ses tellerinin vibrasyonunun etkilendiği bir takım durumlarda ses kısıklığı ortaya çıkabilmektedir.

Ses Kısıklığının Nedenleri

Ses kısıklığının nedenleri şunlardır:

• Akut larenjit – ses tellerinin viral ve ya bakteriyal iltihabı
• Kötü ses kullanımı – gürültülü yerde konuşmak zorunda kalmak, sesin uzun süreli kullanımı, mikrofonsuz toplu konuşma yapmak
• Ses teli nodül, polip ve kistleri
• Kötü ses kullanımı sonrasında ses teli içinde gelişen kanama
• Mide ve boğaz reflüsü
• Sigara kullanımı
• Parkinson ve inme gibi nörolojik hastalıklar
• Gırtlak kanseri

Özellikle inatçı ses kısıklığı olan hastaların Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanına başvurması gerekir. Ağız içinden yapılan ses teli muayenesi ile ses kısıklığına neden olan hastalığın tanısı konulmakta ve buna yönelik bazı durumlarda ses kısıklığı için ilaç tedavisi bazı durumlarda da farklı ses kısıklığı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

Ses Teli Felci

Gırtlağımızda sağ ve sol olarak üzere iki adet ses teli mevcuttur. Ses telleri konuşma sırasında birbirine yaklaşarak temas eder ve akciğerlerden gelen hava ses telleri arasında titreşime neden olur, böylece ses ortaya çıkar. Ses teli felcinde ses telleri hareket edemez, birbirlerine temas sağlayamaz ve bunun sonucunda ses, solunum ve yutma problemleri ortaya çıkar.

Ses tellerinin hareketlerini sağlayan sinirler beyinden çıktıktan sonra boyun ve göğüs kafesinden geçerek belli bir yol alır ve sonrasında ses tellerine ulaşırlar. Sinirlerin bu yol boyunca herhangi bir yerde hasar görmesi durumunda ses teli felci gelişir.

Ses Teli Felcinin Nedenleri

Ses teli felcinin nedenleri şöyle sıralanabilir:

• Baş ve boyun bölgesine alınan kesici, delici ve künt travmalar
• Baş, boyun ve akciğer kaynaklı tümörler
• Baş, boyun ve akciğere yönelik yapılan cerrahiler
• İnme
• Sinir tutulumu ile seyreden viral enfeksiyonlar

Ses Teli Felcinin Belirtileri

Ses teli felcinin belirtileri şunlardır:

• Ses kısıklığı
• Nefesli ses
• Yüksek sesle konuşamama (güçsüz ses)
• Konuşma süresinde kısalma ve konuşurken yorulma
• Yemek yerken boğulma hissi ve öksürük

Ses Teli Felcinin Tanısı

Ses teli felcinin tanısı Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanı tarafından ağız içinden yapılan endoskopik muayene ile konulmaktadır.

Ses Teli Felcinin Tedavisi

Ses teli felci bulunan hastada öncelikle bu durumun nedeni araştırılmaktadır. Tedavi kararı süresince felcin durumu ve süresi gibi bir takım detaylar göz önünde bulundurularak ses terapisi ve felçli ses telinin karşı ses teline temasını sağlayan bir takım cerrahi müdahaleler yapılabilmektedir.

Laringeal Papillamatozis

Human Papilloma Virus’ünün (HPV) neden olduğu, ses telleri ve gırtlağın farklı bölgelerinde ortaya çıkan iyi huylu yumuşak doku parçalarına laringeal papillamatozis denir.

Laringeal Papillamatozis ses kısıklığı ve nefes darlığına da neden olmaktadır.

SİZİN İÇİN: Ses Nasıl Güzelleştirilir? Doğal Yöntemlerle Ses Güzelleştirmenin Yolları

Laringeal Papillamatozis Tedavisi

Bu hastalığın tedavisi papillomların lazer veya mikrocerrahi ile çıkarılmasıdır. Tekrarlama riski yüksek olduğundan hastalar yaşam boyunca birkaç kez ameliyat geçirmek zorundadırlar.

Reinke Ödemi

Uzun süre sigara tüketen ve yoğun konuşma alışkanlığı olan genelde orta yaşlı kadınlarda görülen bir hastalıktır. Reinke Ödemi telefonda erkek sesi olarak algılanan kalın ve kaba sese neden olur.

Reinke Ödemi Nasıl Oluşur?

Ses telini kaplayan mukoza tabakasının altında jöle kıvamındaki maddenin aşırı birikmesi sonrası ortaya çıkmaktadır.

Reinke Ödemi Tedavisi

Reinke Ödemi tedavisine öncelikle sigara bırakılarak ve ses hijyenine dikkat edilerek başlanır. Bu şekilde geçirilen belirli bir süre sonunda uzman hekim tarafından yapılan cerrahi ile reinke ödemi tedavi edilebilir.

Ses Teli Granülomu

Ses teli granülomu kötü ses kullanımı, reflü, daha önce genel anestezi altında ameliyat geçirme öyküsü olan hastalarda ortaya çıkmaktadır.

Ses teli granülomu tedavisinde reflü kontrol altına alınır, ses hijyenine dikkat edilir ve ses terapisi uygulanır. Gerilemeyen vakalarda granülom mikrocerrahi ile çıkarılır. Tekrarlama riski yüksek olduğundan ameliyat sonrasında reflü ve kötü ses kullanımına karşı dikkatli olmak gerekir.

Ses Teli Nodülü

Ses teli nodülleri sesin uzun süre hatalı kullanılması sonucunda ortaya çıkan selim bir ses teli hastalığıdır.

Ses Teli Nodülü Kimlerde Görülür?

Daha çok gün içinde uzun süre konuşmak zorunda kalan öğretmenler, çağrı merkezi çalışanları, kendi ses aralığını zorlayarak hatalı teknik kullanan vokalistler, konuşmayı seven dışa dönük kadınlar ve sesini hor kullanan erkek çocuklarda ortaya çıkmaktadır. Ses telinin orta ve ön kısımlarında karşılıklı iki adet kabarıklık şeklinde görülmektedir. Ses Telleri Nedir, Ses Telleri Nasıl Düzelir, Hasarlı Ses Telleri Tedavisi

Ses Teli Nodülü Tedavisi

Ses teli nodülleri​ ses istirahati, boğaza asit kaçmasının önlenmesi, ilaçlar ve ses terapisiyle tedavi edilebilmektedir. Ses terapisinden fayda görmeyen hastalara cerrahi tedavi önerilmektedir.

Ses Teli Polibi

Ses teli polipleri ses teli üzerinde saplı (ince tabanlı) ve sapsız (geniş tabanlı) düzgün yüzeyli çoğu zaman kırmızı renkli yumuşak doku parçalarıdır.

Ses Teli Polipleri En Çok Kimlerde Görülür?

Genelde sesini hor kullanan (bağıran, yüksek sesle konuşan, gürültülü yerlerde sık konuşmak zorunda kalan) kişilerde ses teli içine kanama sonrası ses teli polipleri görülmektedir. Bu nedenle genelde kırmızı renkte bazen de polip içindeki kan pıhtılaştığı zaman daha koyu renklerde olabilmektedir. Ses çatallanmasına, kısılmasına neden olmaktadır.

Ses Teli Polipleri Tedavisi

Ses teli poliplerinin tedavisi mikrocerrahi ile poliplerin alınmasıdır. Tekrarlamaması için hastanın sesini dikkatli kullanması ve ses terapisi alması gerekmektedir.

Ses Testi

Ses probleminin kaynağının ne olduğunu bulmak için “Ses Testi” yapılır. Bu testin sonucuna göre, doktorunuz size en uygun tedaviyi önerir.

Kliniğe geldiğinizde doktorunuz ses probleminizle ilgili yazılı veya sözel test ile şikâyetiniz ile ilgili detaylı bilgi edinecektir. Ses Telleri Nedir, Ses Telleri Nasıl Düzelir, Hasarlı Ses Telleri Tedavisi

Testten 2 saat öncesine kadar yiyip içebilirsiniz.

Okurken, konuşurken ve sesli harfleri uzatarak söylerken sesiniz kaydedilir.

Daha sonra “hava akımı” testine tabii tutulursunuz. Bu testte ağız ve burnunuzu içine alan ufak bir maske kullanılır.

Kamera yardımıyla gırtlağınızın resimleri çekilir. Bazen de oral kamera kullanılır (bu kamera sadece ağzınızdan içeri girer, boğazınızdan aşağı inmez).

Görüntülemeyi yapacak kameranın çeşidine göre bazen lokal anestezi uygulanabilir. Her halükârda gırtlağınızın resmini çekmek acı veren bir işlem değildir ve oldukça hızlı yapılır.

Tüm bu testlerin sonucunda doktorunuz size en uygun tedavi önerecektir.

Ses Analizi

Ses hastalıklarının tanısı için bilgisayar ortamında gerçekleştirilen ses analizi ile daha güvenilir ve tekrarlanabilir sonuçlar elde edilmektedir. Seste bir patoloji olup olmadığı, varsa ne kadar hasar verdiği bu analiz ile anlaşılabilmektedir. Yine ses ameliyatları öncesi ve sonrasının nesnel ve net bir şekilde değerlendirilmesinde bu yöntem kullanılmaktadır. Ses laboratuvarında, hastanın sabit frekans ve şiddette verdiği ses bilgisayara kaydedilerek analiz gerçekleştirilir.

Ses Terapisi

Ses terapisi ses tellerinin fonksiyonel ve yapısal hastalıklarının tedavisinde uygulanan, temelde ses tellerinin yanlış çalışma davranışını tedavi eden vokal (şan) ve fiziki egzersizlerin birlikteliğidir. Ses terapisindeki amaç hastanın elde edebileceği en iyi sesi sağlamak ve hastalık nedeniyle oluşan ses bozukluğunu tedavi etmektir.

Ses terapisi uygulanırken amaç hastadan hastaya değişmektedir. Bazen bir profesyonel ses sanatçısının ses aralığı problemlerini tedavi etmekken, bazen geçirdiği bir ses teli cerrahisi veya geçirdiği bir ses teli felci nedeniyle hemen hemen çıkmayan bir sesin tekrar onarılmasını sağlamaktır.

Ses terapisi ses telindeki problemin durumuna bağlı olarak yaklaşık 6-8 hafta süre ile haftada 1-2 seans şeklinde yapılmaktadır. Bazı hastalıklarda ise (mutasyonel falsetto, konversiyonel afoni, konversiyonel disfoni) terapi tek seansda yeterli olmaktadır. Terapi seansı yaklaşık 40-45 dakika sürmekte, bu süre boyunca terapistiniz size uygun egzersizleri piyano eşliğinde yaptırmaktadır. Bazı terapi tekniklerinde hastaya evde uygulaması gereken egzersizler verilmektedir. Ses terapisinden önce terapistiniz size doğru postür (duruş) ve karın solunum (diyafragm) egzersizlerini öğretecektir. Terapi aldığınız süre boyunca terapistiniz sizi terapiye yönlendiren Kulak Burun Boğaz uzmanı ile iletişim halinde olup, aralıklı muayeneleriniz yapılmakta ve terapiden ne kadar fayda sağladığınız kontrol edilmektedir. Ses Telleri Nedir, Ses Telleri Nasıl Düzelir, Hasarlı Ses Telleri Tedavisi

SİZİN İÇİN: Ses Bariyeri Nedir? Ses Bariyeri Ne İçin Kullanılır? Nasıl Anlaşılır?

Ses Terapisi ile Tedavi Edilebilen Hastalıklar Hangileridir?

• Ses teli nodülleri,
• Kas gerilim disfonileri (hastanın farkında olmadan sesini kaba, sert veya güçsüz kullanması veya sesinin tamamen çıkmaması),
• Ses teli felci sonrası gelişen ses kısıklıkları,
• Sulkus vokalis (doğuştan ses tellerinde incelme ve çiziklerin olması),
• Püberfoni: Mutasyonel falsetto (erkeklerde buluğ yaşından sonra ince sesin devam etmesi),
• Ses teli ameliyatlarından sonra sesin hızlı rehabilitasyonu.

Ses Telleri Nedir, Ses Telleri Nasıl Düzelir, Hasarlı Ses Telleri Tedavisi, ses neden kısılır, ses terapisi nasıl yapılır, hasar gören ses tellerini nasıl tedavi edebiliriz, evde doğal yollarla ses telleri tedavisi, ses analizi nedir nasıl yapılır, Ses Teli Polipleri Tedavisi nedir, Ses Teli Nodülü Tedavisi nasıl yapılır, hasar görmüş ses telleri ameliyatı nasıl yapılır, güzel sese sahip olmanın yolları nelerdir, ses tellerini onarmanın yolları