Rakı sofrası, geleneksel olarak Türk mutfağına özgü bir içki olan rakı etrafında kurulan özel bir sofra düzenidir. İyi bir rakı sofrasında ne olur sorusunu duyar gibiyim. Rakı sofrası için sırasıyla; zaman, sebep ve insan lazımdır. Öncelikli mezeniz zaman daha sonra sebep daha sonra insandır. Peki rakı sofrasında hangi mezeler olmalı bende inanın bu yazıyı yazarken çok heyecanlıyım.
RAKI SOFRASI (Çilingir sofrası da denir)
- Rakı sofrasında sıcak yemek olmaz. Ama ara sıcaklar gelir.
- Mezenin miktarı az, çeşidi çoktur.
- Rakı bir yemek içkisi değildir. Sadece meze ile ve sohbet eşliğinde içilir. Kokteylde – gece içilmez. Gündüz aklına esince öğle yemeğinde de içilmez. Hiçbir ana yemekle içilen bir içki değildir.
- Rakı içilirken çalan müzik, oynak havalar değil, ağır alaturka – fasıl olur. Sofradakiler şarkılara katılabilir, ama daha çok dinlerler.
- Rakıya başlamadan önce evvela, çırpılmış yoğurttan yapılan, sulandırılmamış cacık içilir. Bunun sebebi, rakının keskin alkolünün mideye dokunmasını önlemek ve mideyi korumaktır.
- Cacık sarmısaksız ve bol zeytinyağlı olur. Salatalığı el ile küçük parçalanmış olacak (asla rendelenmeyecek) aslında bıçakla küçük küçük kestiğimiz gibi de yapılabilir.
RAKININ KADEHİ VE ÖLÇEĞİ
- Bardağı özel rakı bardağıdır. Şimdilerde görülen ve yanlış bilinen limonata bardağı değil, normal bir su bardağı boyunda, dar ve aşağı doğru daralan bir bardaktır.
- Ölçüsü; Bir rakı sofrasında kişi başı 2 duble içilir. Enlemesine 2 parmak = 1 duble eder. Bu miktar sohbetle içen adamı ne çarpar ne rahatsız eder.
- Karafaki denen küçük sürahilerde gelir ve servisi bu küçük sürahiden yapılır. Sofraya asla şişe gelmez. Bardağa önce rakı konur hatta konurken bardak hafifçe çevrilir.
- Usulü şudur: Rakı da suyu da soğutulmuş olur. Önce rakı, sonra su konur. İsteniyorsa sonradan buz konur. Önce buz konursa anasonun kokusu kaçar, rengi güzel beyaz olarak dağılmaz, dengesi bozulur.
- Rakı içilirken ağza alınıp yutulmadan veya hemen ardından su içilmez. Ağzı yanan adam o sofraya ya hiç oturmaz, ya da içmesini biliyorum dememelidir!
Rakının Yanında Ne İyi Gider?
Rakı sofrasında genellikle çeşitli mezeler bulunur. İşte tipik olarak rakı sofrasında servis edilen bazı mezeler:
- Balık: Rakı sofrasının vazgeçilmezidir. Çeşitli balık çeşitleri, genellikle deniz ürünlerinden yapılan mezelerle birlikte sunulur. Hamsi, levrek, çipura gibi taze deniz ürünleri tercih edilir.
- Zeytinyağlılar: Zeytinyağlı meze çeşitleri, rakı sofrasının önemli bir parçasıdır. Zeytinyağlı yaprak sarma, zeytinyağlı enginar, zeytinyağlı biber dolması gibi çeşitler sofrada bulunabilir.
- Yoğurtlu Mezeler: Yoğurt bazlı mezeler de sıkça tercih edilir. Haydari, cacık, sarımsaklı yoğurt gibi yoğurtlu mezeler sofranın renklerini ve lezzetlerini zenginleştirir.
- Közlenmiş Sebzeler: Közlenmiş biber, patlıcan, domates gibi sebzeler de rakı sofrasında sıkça yer alır. Bunlar genellikle zeytinyağı ve sarımsak ile hazırlanır.
- Çeşitli Peynirler: Peynir çeşitleri, rakı sofrasının vazgeçilmezlerindendir. Beyaz peynir, tulum peyniri, kaşar peyniri gibi çeşitlerle sofra zenginleştirilir.
- Salatalar: Yeşilliklerle hazırlanan salatalar da rakı sofrasında bulunabilir. Marul salatası, roka salatası gibi hafif ve taze salata çeşitleri tercih edilebilir.
- Sıcak Mezeler: Sigara böreği, ıspanak böreği, midye tava gibi sıcak mezeler de rakı sofrasına eşlik edebilir.
- Turşular: Turşu çeşitleri, özellikle acı biber turşusu, salatalık turşusu gibi ekşi ve baharatlı turşular sofrada yer alır.
- Haydari.
- Beyaz Peynir.
- Kavun.
- Lakerda.
- Cacık.
- Kalamar Tava.
- Muhammara.
- Şakşuka.
- Zeytinyağlı Fava.
- Humus.
- Üzüm
- Karpuz
- Şalgam
Rakı ne ile karıştırılır?
Eskidenürakıükadehlerde sek olarak içilir ve üzerine bir yudum su alınırdı. Günümüzde iseürakıyı rakıübardağı dediğimiz aslında limonata bardağı olan bardakta sek olarak değil de su ile karıştırarak içiyoruz.üRakıüiçmenin en büyük püf noktası soğutulmuşürakı, bardak ve soğuk sudan geçer.