Nasıl Hipnotize Oluruz? Hipnotize Olunca Vücudumuza Neler Olur?

Nasıl Hipnotize Oluruz? Hipnotize Olunca Vücudumuza Neler Olur? Sıcak loş bir ortamda olduğunuzu hayal edin, burnunuza keskin bir tütsü kokusu geliyor. Başında gösterişli bir sarık, elleri yüzüklerle süslü gizemli bir karakter, ucunda bir saat olan zinciri sarkaç gibi sallarken sizden, saate odaklanmanızı istiyor. Göz kapaklarınızın ağırlaştığını vücudunuzun gevşediğini hissetmeye başlıyorsunuz. Gözümüzde canlanan bu ve buna benzer görüntüler aslında popüler kültürün hipnotizma tarifidir. Ancak gerçekte hipnoz filmlerde gördüğümüzden farklıdır. Bu makalede; “Hipnoz nedir?”, “İstemeden hipnotize edilmemiz mümkün mü?”, “Hipnoz sırasında hipnotize edilen kişi neden hipnozcuya itaat eder?” vb. soruların yanıtları özetlenmiştir.

Hipnoz Nedir?

Amerikan Psikoloji Derneği (APA), hipnozu “çevresel farkındalığın azalması ve dikkatin yoğunlaşması sonucunda bireyin önerilere cevap verme kapasitesinin artması” olarak tanımlar.

Hipnoz, uyku gibi çevresel farkındalığın azalmasına yol açar ancak uykunun tersine hipnoz sırasında zihin, hiper-dikkatli bir durumdadır. İyi bir kitaba ya da iyi bir filme odaklandığınızı düşünün. Dışarıdan gelen sesleri duymaz, etrafınıza karşı kayıtsızlaşırsınız. İşte bu da bir çeşit hipnozdur. Hipnoz dünyaya bir anahtar deliğinden bakmaya benzer. Perspektifin daralması ve yoğunlaşması zihnin farklı bir faza geçmesine neden olur. Bu farklı faz, bazı sıkıntıların giderilmesi konusunda bazı olanaklar sunar.

Dikkat & İtaat

Hipnoz sırasında dikkat “hiper” diye tarif edilecek kadar yoğunsa itaat etme eğilimi nasıl ortaya çıkar?

Çok heyecanlı polisiye bir film izliyorsunuz. Başrol oyuncusu kötü adamlar tarafından takip ediliyor ve bir binaya sığınıyor, kötü adamlar binanın etrafını sarıyorlar. Filme iyiden iyiye dikkat kesildiniz ve tam o sırada bir arkadaşınız sehpanın üzerindeki bardağı uzamanızı istiyor. Ne yaparsınız? Muhtemelen gözünüzü ekrandan ayırmadan, bardağı alır arkadaşınıza uzatırsınız, öyle değil mi? İşte hipnoz sırasında da benzer bir durum gerçekleşir. Dikkat yoğun bir şekilde odaklandığı için onun dışında kalan her şey önemsizleşir. Odaklanma arttıkça, itaat etme eğilimi güçlenir.

Bilincin katmanları

Yoğun bir dikkatle film izleyen insanlar, kendilerine sorulan soruları yanıtlamama eğilimi gösterirken hipnoz sırasında bunun tam tersi olur. Neden?

Freudyen psikologlara göre bunun nedeni insan farkındalığının farklı fazları olmasıdır. Onlara göre insan bilincinin üç katmanı vardır: Bilinç seviyesi, ön bilinç seviyesi ve bilinçaltı.

Buzdağının su yüzeyinden görünen kısmına benzetilen bilinç seviyesi uyanık olduğumuzda çevremizde meydana gelen her şey farkında olduğumuz zamanı tanımlar.

Buzdağının su seviyesinin hemen altı olarak tarif edilen ön bilinç seviyesi, şu anda hatırlayamadığınız ancak istersek hatırlayabileceğimiz şeyleri tanımlar. (Örneğin, daha önce gittiğiniz ama yolunu hiç hatırlamadığınız bir yere gitmeniz gerektiğinde, hatırlamadığımız yolu kolaylıkla bulmamızı sağlayan bilinç seviyesinde olmayan bilginin ön bilinç seviyesinde bulunmasıdır.)

Buzdağı benzetmesinde suyun altında kalan ve hacim bakımından en büyük olan bölüm ise bilinçaltına benzetilir. Bilinçaltı seviyesinde farkında olmadığımız korkular, kabul görmez arzular, mantık dışı istekler vb. yer alır. Hipnozun da işte farkındalığımızın bu seviyesinde gerçekleştiğine inanılır. Rüyalarımız bilinçaltı fazda gerçekleşir. Bilinçaltı fazdayken insanın normal hayatına yön veren filtre sistemi devre dışı kalır. Doğru ya da yanlış, ahlaki ya da ahlaksız vb. konulardaki analiz yeteneği ortadan kalkar. Ancak rüyadan farklı olarak hipnoz söz konusu olduğunda tehlike algılama yeteneği bozulmaz. Hipnozla bireye istemediği, onaylamadığı bir şey yaptırılamaz. Hipnotize olmak istemeyen bir kişinin hipnotize edilmesi de mümkün değildir.

Hipnoz altındayken geçmişimizin gizli kısımlarını gerçekten hatırlayabilir miyiz?

Birçok terapist, geçmişte yaşanan çözümlenememiş sorunların geleceğe taşınarak, insanı rahatsız ettiğine ve psikolojik rahatsızlıklara yol açtığına inanır. Terapistler danışanlarına geçmiş yaşamlarını hatırlatmak ve onları rahatlatmak için hipnoz yöntemini de kullanırlar. Bununla birlikte hipnotik bilinçaltında hafıza stabil olmayan bir formdadır. Bu nedenle hipnoz kişinin aslında yaşamadığı bir olayı yaşadığını sanmasına yol açabilir. Hayali anıların mümkün olması hipnoz sırasında kişinin verdiği detaylı bilgilerin doğruluğundan kuşku duyulmasına yol açar. Birçok uzman detayların hatırlanabildiği tezini bu sebeple reddeder.

Hipnoz biyolojik bir fenomen midir?

Hipnozun biyolojik bir yönü olduğunu ortaya koyan çok sayıda araştırma vardır. Beyin hücrelerimiz arasında elektriksel itki ile gerçekleşen bir iletişim vardır. Hücreler bu itkileri izole ederek değil, grup halinde senkronize bir şekilde gönderirler. Ayrıca farkındalığın farklı fazlarının farklı frekansları (beyin dalga ritmi) vardır. Elektriksel itkileri beynin lisanı olarak düşünecek olursak, farklı frekansların bu dilin farklı hızlarda konuşulmasına benzetebiliriz. Bu farklı hızlara Alpha, Beta, Theta ve Delta denir.

Neden aşkın hipnotik olduğu söylenir?

Aşk ile ilgili tariflerden biri de aşkın hipnotik bir durum olduğudur. Çünkü aşk, tıpkı hipnoz gibi yoğun bir odaklanma, engelleri aşma konusunda güçlü bir motivasyon sağlar.

Nasıl Hipnotize Oluruz, Hipnotize Olunca Vücudumuza Neler Olur, hipnotik nedir, aşkın hipnozla ilişkisi nedir, neden aşık olunca hipnoz olmuş gibi olur, beyin dalgalarını hipnoz nasıl etkiler, hipnozun beyine etkileri nelerdir, beta ve theta nedir, biliyolojik fenomen nedir, bilincin katmanları nelerdir, hipnoz beyini nasıl etkiler ve oyunu nedir, hipnoz itaat ettirir mi