Glukozamin nedir? Ne işe yarar? Nasıl kullanılır? Faydaları ve yan etkileri

Glukozamin nedir? Ne işe yarar? Nasıl kullanılır? Faydaları ve yan etkileri

Glukozamin, insan vücudunda doğal olarak bulunan ve amino şeker olarak sınıflandırılan bir bileşiktir. Eklemlerin birbirine çarpmasını ve sürtünmesini engelleyen jelsi koruyucu kıkırdak tabakalarında bulunur. Besinlerde doğal şekilde bulunmadığı için besin takviyesi olarak alınır. Takviyeler çoğunlukla laboratuvar ortamında, karides, yengeç, ıstakoz gibi kabuklu deniz canlıların kabuklarından üretilir. Özellikle kemik ve eklem hastalıklarının tedavisi ve korunmasında kullanılan glukozaminin faydalarına dair daha çok çalışmaya ihtiyaç olsa da orta yaş üstü kişilere tavsiye edilmektedir.

Nitrik oksit nedir? faydaları nelerdir? Nitrik oksit spora katkısı nasıldır? 

Glukozamin nedir?

Glukozamin, kıkırdaklarda bulunan ve eklemlerin birbirlerine sürtünmesine engel olan jel dokudur. Takviyeleri genellikle kabuklu deniz canlılarının kabuklarından üretilir. Ayrıca laboratuvar ortamında da glukoz ve amino asit glutamininden de sentezlenebilir. Glukozamin sülfat, glokozamin hidroklorür ve n-asetil glukozamin gibi formları bulunur ve bunların diğerinin yerine geçemez.

İnsanlar; enfeksiyonun, kıkırdak kaybının (osteoartrit) ve parçalanmanın yarattığı ağrılı durumlardan kurtulmak için oral olarak glukozamin sülfat takviyesi kullanmaktadır. Anti-enflamatuar özelliğe sahip olan takviye, kıkırdağın yenilenmesine yardımcı olur. Ağız yoluyla, krem veya merhem olarak kullanılabilir.

Glukozamin ne işe yarar?

Glukozaminin tedavisine yardımcı olduğu hastalıklar:

• Yaşa bağlı eklem ve kemik hastalıkları: İlerleyen yaşlarda vücudun salgıladığı glukozaminde azalma oluşur. Bu sebeple oral olarak alınan takviye, eklem ve kemik hastalıklarına, özellikle osteoartrit (kireçlenme) ve kemik erimesi gibi hastalıkların tedavisine yardımcı olur.
• Huzursuz bağırsak sendromu: Bazı çalışmalar, glukozaminin huzursuz bağırsak sendromuna sahip hastaların bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
• Multiple Skleroz (MS): Bazı çalışmalar ise n-asetil glukozaminin MS semptomlarının başlamasını ya da ilerlemesini geciktirebildiğini göstermektedir. Aynı zamanda, vücuttaki iltihabı tedavi etmek için de sıkça kullanılır.

• Temporomandibular eklem disfonksiyonu (TMJ): TMJ, çene içerisinde bulunan temporomandibular eklemde ortaya çıkan bir sorundur. Yetişkinleri ve orta yaşlıları etkileyen TJM, çeneyi kafatasına bağlayan ekleme etki eder ve çene ağrısına neden olur. Temporomandibular eklem disfonksiyonuna sahip bireyler normalde olanın aksine ağrısız bir şekilde başlarını yukarı aşağı veya sağa sola hareket ettiremezler. TMJ hastalarında glukozaminin kullanımı hastalığın hafiflemesine, ağrıların azalmasına ve tedavinin daha hızlı sonuç vermesine yardımcı olmaktadır.
• İnterstisyel sistit: İnterstisyel sistit, glukozaminin yapı bileşenlerinden olan glikosaminoglikanın eksikliği sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple düzenli kullanılan takviye, interstisyel sistitin tedavisini kolaylaştırabilmektedir.

Glukozaminin yardımcı olduğu diğer hastalıklar:

• Midedeki, idrar torbasındaki ve bağırsaklardaki tahrişleri tedavi edebilir.
• Sırt ve boyun çevresinde oluşan eklem iltihaplarını azaltır.
• Kırıklı ve yaralanmalı kazalar sonucu oluşan doku ve kemik travmasını onarır.
• Romatizma sonucu görünen ağrı ve şişlikleri azaltır.

Glukozaminin faydaları nelerdir?

Güçlü bir anti-inflamatuar olmasının yanı sıra yaşlanma karşıtı etkisi de vardır. Kırışıklıkları azaltabilir, yaşlılığa bağlı lekeleri engelleyebilir.

Glukozamin ne işe yarar

Glukozaminin osteoartrite etkisi

En yaygın kireçlenme şekli olan osteoartritte hızlı ilerleyen bir kıkırdak glikozaminoglikan dejenerasyonu vardır. Bu sebeple alınan takviyeler; diz, kalça ve omurga osteoartriti olan hastalarda ağrıların azalmasına yardımcı olabilmektedir. Özellikle diz osteoartriti olan hastalarda kullanıldığında yüksek oranlarda olumlu sonuçlar göstermektedir.

6 yıl süren bir araştırmaya göre, diz osteoartritine sahip yetişkinler düzenli olarak glukozaminle kondroitin kullandığında yaşadıkları kıkırdak kaybının yavaşladığı görülmüştür.

Glukozamin nasıl kullanılır?

Glukozaminin kullanımında standart bir doz yoktur. Her hastaya uygun doz doktoru tarafından belirlenir.  Özellikle osteoartrit tedavisinde günde bir kere 1500 mg, günde iki kere 750 mg veya günde 3 kere halinde 500’er mg olarak kullanılabilir.

Takviyelerin kullanımına 3 ayda bir 3 aylık süreyle ara verilmesi gerekmektedir. İlk 3 aylık kullanımdan sonra devamlılık gerekiyorsa 3 ay ara verilip tekrar kullanıma öyle başlanmalıdır.

Glukozamin türleri

Çeşitli besinlerin içinde bulunan glukozaminin 3 yaygın türü bulunmaktadır:

Glukozamin sülfat

Glukozamin sülfat, insan vücudunda bulunan ve klinik araştırmalarda en çok kullanılan türdür. Çoğu araştırma, bu takviyenin eklem sağlığını desteklediğini ve eklemlerin arasındaki sıvının parçalanmasının yavaşlamasına yardımcı olduğunu göstermektedir.

Glukozamin sülfat çoğunlukla karides, yengeç, ıstakoz gibi kabuklu deniz canlılarının kabuklarından elde edilir ancak deniz ürünlerine alerjisi olan ya da deniz ürünleri tüketmeyen insanlar için laboratuvar ortamında sentezlenen türleri de bulunmaktadır.

Glukozamin hidroklorür

Glukozamin hidroklorür, klorür moleküllerine bağlanır. Sülfattan farklı olarak, genellikle kabuklu deniz canlılarından üretilmez ancak onun da eklem sağlığı üzerinde olumlu etkileri vardır. Glukozaminin bu formu, vejeteryanlar, veganlar, deniz ürünü tüketmeyenler ve deniz ürünlerine alerjisi olan bireyler için iyi bir alternatiftir.

N-asetil glukozamin

Diğer türler gibi eklem dokusunu desteklemek için kullanılabilen N-asetil glukozamin, buna ek olarak cilt için yaşlanma karşıtı bir bileşen olarak da kullanılabilir. Ayrıca sindirim sağlığı için de yararlı olduğuna dair araştırmalar bulunmaktadır.

Glukozamin, kondroitin ve MSM

Tıpkı glukozamin gibi kondroitin sülfat da kıkırdakta bulunan doğal bir bileşendir. Kıkırdağın su tutmasına yardım eden ve karmaşık bir karbonhidrat olan kondroitin, glukozaminle kombine edildiğinde eklem yastıklarının desteklenmesine, eklemlerdeki yağlanma durumunun stabilize edilmesine ve eklem hareketliliğini arttırmaya destek olmaktadır.

Metilsülfonilmetan (MSM), vücuttaki kasları ve tendonları desteklemeye yardımcı, doğal olarak oluşan bir kükürt şeklidir. Kondroitin, glukozamin ve MSM, kireçlenme, egzersizden kaynaklanan kas hasarı ve diğer eklem bozukluklarının tedavisinde etkili olduğu düşünülen, alternatif tıpta yardımcı olarak kullanılan bir ilaç kombinasyonudur.

Herhangi bir tıbbi durumun tedavisinde ne kadar etkili olduğu tam bilinmemektedir. Bununla ilgili daha çok araştırmaya ihtiyaç vardır. Genellikle bitkisel takviye olarak satılan bu ürün doktorun önerdiği ilaçlar yerine kullanılmamalıdır.

Glukozamin hangi yiyeceklerde bulunur?

Glukozamin sülfat takviyeleri genellikle kabuklu deniz hayvanlarının kabuklarından üretilir. Gıdalarda doğal olarak bulunmaz. Bu nedenle takviye olarak kullanılır.

Glukozamin yan etkileri ve zararları

Uygun miktarda alındığında glukozamin sülfat oldukça güvenli bir bileşendir. Yine de yanlış ve fazla kullanımı sonucunda neden olabileceği bazı yan etkiler:

• Mide bulantısı veya mide ekşimesi
• İshal veya kabızlık
• Uyuşukluk
• Kaşıntı
• Cilt lekeleri
• Baş ağrısı
• Alerjik reaksiyon

Düşük oranlarda olsa da glukozaminin astımı kötüleştirme ve diyabet hastaları için kan şekerinde dalgalanma yaratma ihtimali vardır. Diyabet ve astım hastalarının glukozamini kullanmadan önce doktorlarına danışmaları gerekmektedir. Ayrıca kabuklu deniz hayvanlarına alerjiniz varsa da doktorunuzla konuşun.

Glukozamin ilaç etkileşimi

• Kan sulandırıcı ilaçlar: Glukozamin, Varfarin (Coumadin) kan sulandırıcı ilaçlar ile birlikte alındığında kanama ya da morarmaya yol açabilir. Bu yüzden birlikte kullanılmamaları gerekir.

Glukozamin ayrıca bazı ilaçların etkinliğini azaltabilir:

• Asetaminofen: Tylenol
• Bazı kemoterapi ilaçları: Doksorubisin, etoposit, teniposide vb.
• Diyabet ilaçları: Glimepirid, gliburit, insülin, pioglitazon ve rosiglitazon

Glukozamin nedir, glukozamin, glukozamin yan etkileri, glukozamin nedir, glukozamin ne, glukozamin ne işe yarar, glukozamin işlevi