Fransa'da büyük süpriz: Macron ilk turda elendi

Ipsos-Sopra Steria araştırma şirketinin tahminlerine göre, seçimin ikinci turunda katılım oranı yüzde 34,3 oldu. Kayıtlı seçmenlerin yüzde 65,7’si oy kullanmadı.

Diğer yandan, Le Figora gazetesi ülke genelinde ana muhalefet partisi Cumhuriyetçilerin (LR) de içinde bulunduğu sağ partilerin yüzde 38,1, sol ve çevreci partilerin yüzde 34,8, aşırı sağcı Ulusal Birlik’in (RN) yüzde 20,2, iktidardaki Cumhuriyet Yürüyüşü (LREM) ile Demokratik Hareket’in (MoDem) yüzde 6,9 oranında oy aldığı tahminlerini paylaştı.

Bölge seçimlerinde, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi LREM daha ilk turda elenirken, aşırı sağcı RN de hiçbir bölgeyi alamadı. Geçen hafta pazar günü düzenlenen ilk turda katılım 33,9 olmuştu.

Mart ayında yapılması planlanan ancak yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ertelenen seçimlerin geçen hafta pazar günü yapılan ilk turu, Fransa’da 5. Cumhuriyet döneminde referandumlar hariç katılımın en düşük olduğu oylama olarak tarihe geçmişti.

İlk turda katılımın düşüklüğünden endişelenen siyasetçiler, halkı sandığa çağırmışlardı. Fransa’da bölge ve vilayet seçimleri, Nisan 2022’de düzenlenmesi planlanan cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi, seçmenin nabzının tutulduğu son seçimler olarak ön plana çıkıyor.

Bölgesel seçimlerde ilk turda, bir partinin ve ittifakın listesi oyların yüzde 50’den fazlasını alırsa, bölge konsey üyeleri doğrudan belirlenebiliyor.

Birinci gelen listeye, çoğunluk bonusu verilerek koltukların yüzde 25’i ayrılıyor, geri kalan koltuklar da yüzde 5’i geçen her listenin oy oranına göre dağıtılıyor. Hiçbir listenin yüzde 50 oya ulaşamaması durumunda ikinci tur düzenleniyor. Partilerin ikinci turda yer alabilmesi için ilk turda en az yüzde 10 oy alması gerekiyor.

Bununla birlikte ilk turda en az yüzde 5 oy alan bir liste, ikinci tura kalan bir listeyle birleşip ikinci turda da yer alabiliyor. İkinci turda en yüksek oyu alan listeye de çoğunluk bonusu verilerek koltukların yüzde 25’i ayrılıyor, geri kalan koltuklar da yüzde 5’i geçen her listenin oy oranına göre dağıtılıyor.

Vilayet seçimlerinde ise vilayetlerde yer alan seçim bölgesi tayin edilen her bir kanton için bir kadın ve erkekten oluşan bir çift aday yarışıyor. Fransa genelinde 2 bin 54 kantonda, birer kadın ve erkek toplam 4 bin 108 vilayet konseyi üyesi iki turlu seçimle belirleniyor.

Bir çift aday, ilk turda oyların mutlak çoğunluğu ve kayıtlı seçmen sayısının 4’te 1’i oranında oy alırsa doğrudan seçiliyor. Hiçbir çift adayın ilk turda seçilememesi durumunda ise ilk turda kayıtlı seçmen sayısının 8’de 1’ini alan adaylar ikinci tura kalıyor.

İlk turda hiçbir çift aday bu eşiği yakalayamazsa, oyların en çoğunu alan ilk 2 çift aday ikinci turda yarışabiliyor. İkinci turda oyların en fazlasını, yani nispi çoğunluğunu alan çift aday vilayet konseyi olarak seçiliyor.