Fidesz – Macar Yurttaş Birliği nedir? Hangi Ülkenin Partisi?

Fidesz – Macar Yurttaş Birliği (Macarca: Fidesz – Magyar Polgári Szövetség), Macaristan’da muhafazakâr siyasi parti. Fidesz – Macar Yurttaş Birliği nedir? Hangi Ülkenin Partisi?

1988’de bir öğrenci hareketi olarak kurulan partinin Fidesz adı Fiatal Demokraták Szövetsége (Genç Demokratlar Birliği) kelimelerinin ilk iki harflerinin birleştirilmesiyle oluştu. Komünist yönetime karşı liberal ve anti-komünist ve çoğunlukla öğrencilerden kurulan bu hareket modern Macaristan tarihinde pek çok alanda büyük bir güç haline geldi. 35 yaşının üstündekilerin partiye üye olamamasına ilişkin koşul 1993 yılındaki kongrede kaldırıldı.

1989’da Thorolf Rafto Ödülü’nü kazanan hareket, 1990’da düzenlenen serbest seçimlerde oyların yüzde 8,95’ini aldı. 1992’de Liberal Enternasyonal üyesi oldu. 1994 seçimlerinde oylarının gerilemesinin neden olduğu hayal kırıklığı partinin muhafazakâr bir çizgiye kaymasına neden oldu. 1995’te Fidesz adının yanına Macar Yurttaş Partisi kelimeleri eklendi. Partideki bu dönüşüm bazı ayrılıklara neden oldu; hareketin önemli kurucularından Péter Molnár, Gábor Fodor ve Klára Ungár partiyi terk etti.

1998 seçimlerinde Viktor Orbán liderliğinde iki daha küçük partiyle ittifaka giden Fidesz iktidara geldi. 2000 yılında Avrupa Halk Partisi üyesi oldu. 2002 yılındaki seçimlerde Macar Sosyalist Partisi’ne karşı kıl payı denilebilecek bir farkla seçimleri kaybederek muhalafete düştü. 2003 yılında bugün kullandığı Fidesz – Macar Yurttaş Birliği adını aldı.

2004 Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde başarılı bir sonuç elde eden Fidesz aldığı yüzde 47 oy oranıyla 12 adayını parlamentoya gönderdi. Gönderdiği bu 12 aday arasında AP tarihindeki ikinci Çingene üye olan Lívia Járóka da bulunuyordu.

1 Ekim 2006 seçimleri öncesinde Hristiyan Demokratik Halk Partisi (KDNP) ile seçim ittifakı kurmasına rağmen Macar Sosyalist Partisi ile Hür Demokratlar İttifakı arasında sosyal demokrat-liberal bloğa karşı yenildi.

Bu yenilgiye rağmen aynı yılın sonbaharında yapılan yerel seçimlerde büyük bir zafer elde eden Fidesz, 23 büyük kentin belediye başkanlığından 15’ini kazandı. 2009 yılındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde yine büyük başarı elde ederek 22 sandalyeden 14’ü kazandı.

Fidesz, bu iki seçim başarısıyla 2010 parlamento seçimleri öncesi kazanacağı yönündeki beklentileri boşa çıkarmadı; 11-24 Nisan 2010 tarihlerinde iki turlu olarak yapılan seçimlerde Fidesz-KDNP ittifakı 386 sandalyeli parlamentoda 263 sandalye kazandı. Bu sonuçla Fidesz 8 yıl aradan sonra iktidara gelirken, Viktor Orbán da başbakan oldu.

Parlamentonun yüzde 68’ine sahip olan Fidesz eriştiği salt çoğunlukla anayasada önemli değişikliklere gitti. Yapılan bu değişiklikler, iktidardaki partinin eline çok fazla güç vermesi ve otoriterleşme nedenleriyle Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve Avrupa Konseyi tarafından, hukukun üstünlüğü, AB kanunları ve Avrupa Konseyi standartları konusunda ‘endişe verici’ olarak niteledirildi.

KAYNAK: https://tr.wikipedia.org/wiki/Fidesz_-_Macar_Yurtta%C5%9F_Birli%C4%9Fi

ERTANHABER